 |  |
 1.634.260
gości odwiedziło nas
od 1 kwietnia 2008 r.
|
 | Opis sytuacji przed wdrożeniem |  | |
| Przed wdrożeniem opisywanej praktyki osobom niesamodzielnym, przede wszystkim osobom niepełnosprawnym, oczywiście udzielana była pomoc ze strony czy to Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, czy innych jednostek organizacyjnych powiatu. Miała ona jednak bardzo fragmentaryczny charakter i jako taka nie przynosiła wymiernych skutków. W związku z tym dostrzegalna była potrzeba synchronizacji podejmowanych działań. Podkreślić w tym miejscu należy, że powiat gliwicki corocznie analizuje sytuację społeczno-zawodową mieszkańców powiatu. Analiza taka umożliwia bieżące diagnozowanie największych potrzeb i w konsekwencji modyfikowanie, czy uszczegóławianie programu przed jego kolejną edycją. |
| Opis ogólnego podejścia i szczegółowych zadań | | |
 |
| Program jest podzielony na coroczne edycje. Cele pożądane do osiągnięcia w danym roku, a co za tym idzie - profil grupy, która ma otrzymać wsparcie - są ustalane w wyniku diagnozy społecznej. Następnym etapem jest dokonanie naboru uczestników zgodnie z przyjętym profilem. Nabór następuje w oparciu o weryfikację formalną (sprawdzenie spełnienia kryteriów dostępu) i indywidualny wywiad z kandydatem. W ramach wywiadu badane są w szczególności: predyspozycje psychospołeczne i aspiracje zawodowe, motywacja wewnętrzna do udziału w projekcie. Na tym etapie następuje jednocześnie zbadanie potrzeb i oczekiwań uczestników projektu - tak aby dokonać dostosowania form oddziaływania planowanych w danym roku. Wyłonione osoby przez rok korzystają ze wsparcia w ramach projektu. I tak: - w roku 2008 program adresowany był przede wszystkim do wychowanków rodzin zastępczych, dla których zorganizowane zostały kursy podwyższające lub uzupełniające kwalifikacje, a także warsztaty szkoleniowe z zakresu umiejętności psychospołecznych oraz aktywnego poszukiwania pracy. Dla osób niepełnosprawnych zorganizowano z kolei 14-dniowy turnus rehabilitacyjny połączony z programem rekreacyjno-wypoczynkowym oraz kursem komputerowym. Dla wszystkich uczestników przewidziano również indywidualne doradztwo zawodowe i prawne.;
- w roku 2009 liczba uczestników spośród wychowanków rodzin zastępczych i osób niepełnosprawnych była porównywalna. Zorganizowane zostały kursy zawodowe podwyższające kwalifikacje lub pozwalające zdobyć nowe umiejętności (przy czym kursy te były indywidualnie dostosowywane, np. komputerowy kurs wspomagania projektowego AUTOCAD, czy kurs grafiki komputerowej z wykorzystaniem programu CorelDRAW były dedykowane jednemu uczestnikowi każdy). Wychowankowie pieczy zastępczej uczestniczyli w wyjazdowych warsztatach w zakresie metod i technik odkrywania zdolności, predyspozycji i kompetencji do wykonywania danego zawodu, zaś osoby niepełnosprawne w stacjonarnym treningu kompetencji życiowych i wyjazdowym szkoleniu motywacyjno-aktywizacyjnym z elementami relaksacji i pracy ze stresem;
- w roku 2010 po raz pierwszy liczba uczestników niepełnosprawnych przekroczyła liczbę uczestników z pieczy zastępczej. Każdemu z uczestników zostało zapewnione uczestnictwo w co najmniej trzech formach wsparcia przez niego samego wybranych - począwszy od kursów typowo zawodowych, poprzez szkolenia z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego, na treningach kreatywności, automotywacji i samodzielności skończywszy;
- w roku 2011 w wyniku przeprowadzonej diagnozy problemów społeczno-zawodowych zmieniono profil programu w ten sposób, aby wsparciem objąć nie tylko osoby niepełnosprawne, lecz również ich rodziny, przede wszystkim samotne matki sprawujące opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem. W tym roku dla osób niepełnosprawnych zostały zrealizowane: specjalistyczny trening samodzielności, trening specjalistyczny dotyczący przygotowania do życia w rodzinie, wreszcie trening „Pierwsza pomoc przedmedyczna". Rodzice osób niepełnosprawnych mogli uczestniczyć w takich treningach jak: „Praca ze stresem", „Seksualność osób niepełnosprawnych", „Pierwsza pomoc przedmedyczna", „Zarządzanie czasem i finansami". Wychowankom pieczy zastępczej dedykowano natomiast trening predyspozycji do wykonywania zawodu, trening zaradności i umiejętności społecznych, trening zarządzania czasem i finansami, trening profilaktyki zdrowia i relaksacji;
- w roku 2012 program dedykowany był przede wszystkim osobom niepełnosprawnym, które mogły skorzystać z 14-dniowego turnusu rehabilitacyjnego, stacjonarnego szkolenia z zakresu zdrowego stylu życia, a wreszcie z bloku wsparcia dotyczącego poradnictw zawodowego.
Program jest dalej kontynuowany. |
 |
| Rezultaty wdrożenia narzędzia | | |
| Od początku trwania projektu (tj. od roku 2008) o roku 2012 w projekcie wzięły udział 173 osoby w wieku od 15 do 64 roku życia. Niewątpliwie w wyniku realizacji projektu zdobyły one nowe umiejętności ułatwiające im start w samodzielne (a przynajmniej samodzielniejsze) życie. Niestety gliwickie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie nie prowadzi systematycznych analiz późniejszych losów uczestników projektu, co w praktyce uniemożliwia kompleksową ocenę rezultatów podejmowanych działań. Analiza pojedynczych przykładów - znanych ze względu na realizację zadań przez PCPR - pokazuje, że zrealizowane działania przełożyły się na podniesienie poziomu samodzielności uczestników projektu. |
| Oszacowanie nakładów poniesionych na realizacje projektu | | |
| Łącznie w okresie od 2008 do 2012 roku na realizację projektu systemowego „Dobry start w samodzielność" powiat gliwicki wydatkował 2.285.416 zł 33 gr. Na kwotę tę złożyły się: - 1.933.955 zł 19 gr ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego;
- 142.498 zł 70 gr ze środków powiatu gliwickiego;
- 117.517 zł 36 gr ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
- 91.445 zł 8 gr z dotacji z budżetu państwa na dofinansowanie realizacji projektu.
Oznacza to, że przeciętne wsparcie udzielane uczestnikowi programu ma wartość przekraczającą 13,2 tys. zł. |
| Zasady równości płci | | |
Projekt jest realizowany przy wykorzystaniu środków pochodzących z Unii Europejskiej. W związku z tym zasada równości szans kobiet i mężczyzn jest w nim ściśle przestrzegana - w szczególności na etapie kwalifikowania uczestników projektu. |
| Współpraca ze społeczeństwem obywatelskim | | |
| W swoim oryginalnym kształcie projekt nie zawiera elementów współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, choć przedstawiciele powiatu gliwickiego podkreślają, że realizacja projektu może mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie organizacji pozarządowych poprzez podniesienie kompetencji potencjalnej kadry tych organizacji (uczestników projektu). W przypadku replikacji warto jest jednak rozważyć silniejsze powiązanie ze społeczeństwem obywatelskim - w szczególności poprzez zaangażowanie wolontariuszy w proces usamodzielniania się uczestników projektu. W istotny sposób pozwoliłoby to na zmniejszenie kosztów realizacji projektu. |
| Zalecenia dla instytucji zainteresowanych replikacją | | |
|
- Opisywana dobra praktyka oryginalnie była realizowana jako projekt systemowy współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (działanie 7.1, poddziałanie 7.1.2). Nie ma jednak żadnych przeszkód by po dokonaniu adaptacji była replikowana bez wykorzystania środków europejskich. Adaptacja musi polegać przede wszystkim na dostosowaniu skali wsparcia do możliwości finansowych danej jednostki samorządu terytorialnego. Jest to możliwe - chociażby poprzez rezygnację ze szkoleń i treningów wyjazdowych. Niewątpliwie podnoszą one znacząco atrakcyjność programu, jednakże realizowany w ich ramach merytoryczny zakres działań może być przeprowadzony również stacjonarnie, przy wykorzystaniu infrastruktury powiatowej.
- Pewne kontrowersje budzi szerokie wsparcie udzielane w ramach projektu osobom opuszczającym pieczę zastępczą, zwłaszcza w formie rodzinnej. Założeniem rodzinnej pieczy zastępczej jest stworzenie podopiecznym warunków zbliżonych do tych, jakie mieliby wychowując się w rodzinie biologicznej. Oznacza to, że wychowankowie rodzinnej pieczy zastępczej powinni być przystosowani do samodzielnego życia w sposób nie gorszy niż dzieci wychowujące się ze swoimi rodzicami biologicznymi. W sytuacji stwierdzenia, że w danym powiecie sytuacja jest odmienna należy rozważyć stworzenie mechanizmów wsparcia funkcjonowania rodzin zastępczych. Leczenie skutków na etapie usamodzielniania się wychowanków może być bowiem spóźnione.
- Niezbędne jest jasne, jednoznaczne określenie celu podejmowanych działań. Inne bowiem narzędzia należy zastosować w przypadku położenia nacisku na aktywizację zawodową, inne - w przypadku zamiaru zwiększenia samodzielności uczestników w życiu codziennym. Inne też w takich przypadkach powinny być wskaźniki badające zrealizowanie celów programu.
- Niewątpliwie cennym pomysłem jest dostosowywanie zakresu wsparcia do potrzeb uczestników projektu. Nie może to być jednak pełna swoboda i to z dwóch względów. Przede wszystkim możliwe jest wyłonienie pewnego kanonu umiejętności, który powinien być obowiązkowy dla wszystkich uczestników projektu. Jednocześnie należy zadbać o efektywność wydatkowania środków publicznych i wnikliwie rozważać zasadność wydatkowania znaczących środków na zrealizowanie wsparcia dedykowanego wyłącznie jednej osobie (w takich przypadkach rozwiązaniem może być outsourcing w postaci np. skierowania na realizowany dla większej grupy osób kurs).
- Bezwzględnie konieczne jest prowadzenie monitoringu podejmowanych działań - nie tylko w oparciu o wskaźniki produktów, lecz przede wszystkim rezultatu i oddziaływania. Tylko bowiem w takim przypadku można mieć pewność co do racjonalności wydatkowania środków publicznych.
|
|
|
 |
 |
| | Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi
i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego
(gminach i powiatach) | |  | Związek
Miast Polskich |  | Związek
Gmin Wiejskich RP |  | Związek
Powiatów Polskich | |  |
|
|
