Członkostwo w Unii Europejskiej postawiło przez samorządami szereg nowych zadań. Polska została zobligowana w okresie do 2020 roku do większego wykorzystania ekologicznych źródeł energii. Udział energii odnawialnej ma wynieść 15% w całkowitym zużyciu energii. Czasu zostało mało. Brakuje specjalistów w tych dziedzinach. Do tej pory w Polsce zajmowano się problematyką OZE w sposób marginalny. Zagadnienia te traktowano raczej jako ciekawostki, często z „przymrużeniem oka”. Brak było zarówno regulacji prawnych, jak i specjalistycznej kadry. W tym kontekście inicjatywa samorządu Bielska – Białej wpisuje się w politykę państwa. Na szczeblu centralnym przygotowywane są kierunki kształcenia, związane z energią odnawialną - w uczelniach wyższych. Samorząd Bielska – Białej postanowił w pierwszej kolejności zadbać o kształcenie techników i uczniów szkół zawodowych. Działania te powinny choć w części wypełnić powstałą w procesie edukacyjnym lukę, dając tym samym młodzieży nową, interesującą perspektywę rozwoju zawodowego.

Bielskie Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego (BCKUiP) w Bielsku-Białej zostało utworzone z dniem 1 lutego 2006 roku (Uchwała Nr LII/1699/2005 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 29 grudnia 2005r.). Jest to zespół publicznych placówek, w skład którego wchodzi Centrum Kształcenia Ustawicznego (CKU) – prowadzące szkoły dla dorosłych oraz Centrum Kształcenia Praktycznego (CKP) – prowadzące zajęcia praktyczne dla uczniów i słuchaczy z bielskich szkół zawodowych. Do BCKUiP uczęszcza ponad 1200 uczniów i słuchaczy oraz zatrudnionych jest ponad 100 pracowników. Bielskie Centrum Kształcenia Praktycznego prowadzi zajęcia praktyczne, modułowe dla uczniów i słuchaczy z bielskich szkół zawodowych. Innowacja pedagogiczna „Odnawialne źródła energii i instalacje solarne” dotyczy programu nauczania zajęć praktycznych w zawodach technik elektryk, technik elektronik i monter elektronik.

W 2007 roku w Bielskim Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego (BCKUiP) utworzono Pracownię Energii Odnawialnej (załącznik nr 4). Pracownia powstała przy wydatnej pomocy samorządu miejskiego. Koszty wyposażenia pracowni wyniosły około 70.000 zł. W ramach tej sumy kwotę 34.258,54 zł uzyskano z Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska, pozostałe fundusze zaś to środki własne BCKUiP i wsparcie, otrzymane od firmy Hewalex Kolektory Słoneczne z Bestwinki.

O oryginalności rozwiązania świadczą choćby zainstalowane na dachu Zespołu Pracowni Nr1 BCKUiP, przy ul. Krasińskiego 37:

- turbina wiatrowa AIRX 400 LAND 24V (załącznik nr 5 i 10)
- 3 zestawy kolektorów słonecznych – Hewalex KS2000 S/P
- 2 zestawy baterii słonecznych – SQ150 SOLAR MODULE (patrz: załącznik nr 6). 

Energia wytworzona przez turbinę wiatrową zasila instalację oświetleniową (prąd stały i zmienny) w Pracowni Energii Odnawialnej. Ponadto w skład wyposażenia pracowni wchodzą zabawki dydaktyczne działające m.in. dzięki energii słonecznej (lub zastępczo zasilane lampą elektryczną). Zabawki wyposażone są w baterie fotowoltaiczne o różnej mocy. Dodatkowo pracownię wyposażono w rzutnik multimedialny, laptop, kamerę, biblioteczkę filmów dydaktycznych itp.(patrz: załącznik nr 7). Interesującym przykładem jest także stanowisko dydaktyczne instalacji kolektora słonecznego zasilanego przez 3 zestawy kolektorów słonecznych (umiejscowionych na zewnątrz budynku, które podgrzewają wodę do celów użytkowych w pracowni – umywalka i grzejnik – V22 1200x600BZ 1580W). Stanowisko badawcze wyposażone jest w sterownik zaprogramowany SR-368 „MULTICO” i komputer,  umożliwiając przeprowadzanie specjalistycznych pomiarów w ramach prowadzonych zajęć w pracowni (załącznik nr 8). 

Pracownia dysponuje również modelem dydaktycznym Junior Set 2011, składającym się m.in. z:
- ogniwa fotowoltaicznego – 2,0V, 350 mA,
- elektrolizera typu PEM – 1W,
- zbiorników magazynujących energię:                       
- zbiornika wodoru – 20cm3,                       
- zbiornika tlenu – 20zm3,
- ogniwa paliwowego PEM – 50mW,
- wiatraka – 10nW,
- oprogramowania Fuell Cell Monitor 1950.

Promieniowanie słoneczne (przy jego braku zastępowane lampą) pada na ogniwo fotowoltaiczne - w wyniku czego produkowany jest prąd elektryczny, który doprowadzany jest do elektrolizera, gdzie następuje rozkład wody na wodór i tlen. Wyprodukowane gazy są magazynowane w zbiornikach (każdy osobno). Następnie wodór i tlen zasilają ogniwo paliwowe, które produkuje prąd elektryczny. Całość tworzy „Model Energii Czystej”.
Ważną zaletę stanowi fakt, iż zestaw dydaktyczny wraz z oprzyrządowaniem umożliwia dokonywanie pomiarów (załącznik nr 9). 

Uczniowie korzystający z pracowni mają też możliwość tzw. aktualizacji wizualizacji polegającej na możliwości podglądu pracujących w praktyce instalacji : 
- w Tarnobrzegu – kolektory słoneczne, pompa ciepła, kocioł elektryczny;
- w Zgierzu – kolektory słoneczne, odzysk ciepła z wentylacji, pompa ciepła, kocioł elektryczny;
- w Poddębicach – kolektory słoneczne, kotłownia gazowa. 

Udostępniany jest pełny podgląd instalacji, połączony z obserwacją aktualnych temperatur i animacją aktywnych urządzeń. Wizualizacja ta jest możliwa dzięki współpracy z wspomnianym już aktywnym partnerem pracowni -firmą Hewalex Kolektory Słoneczne z Bestwinki. 

Po profesjonalnym przygotowaniu bazy dydaktycznej Rada Pedagogiczna podjęła Uchwałę w sprawie wprowadzenia innowacji pedagogicznej „Odnawialne źródła energii i instalacje solarne”. Innowacja ta została wpisana 26 marca 2008 roku do rejestru innowacji Kuratorium Oświaty w Katowicach. Od 1 września 2008 r. jest realizowana w programach nauczania. Celem wprowadzonej innowacji jest zapoznanie uczniów odbywających zajęcia praktyczne w Centrum, z nowoczesnymi sposobami wykorzystania ekologicznych źródeł energii alternatywnych, jako wsparcia i alternatywy dla źródeł konwencjonalnych. Obecnie dotyczy to przede wszystkim programów nauczania zajęć praktycznych w zawodach technik elektryk, technik elektronik i monter elektronik. Zajęcia prowadzone w ramach innowacji to blok 25-cio godzinny. Objęto nim w pierwszym roku szkolnym 2008/2009 grupę 75 uczniów. Innowacją pedagogiczną „Odnawialne źródła energii i instalacje solarne” zostali objęci na początek uczniowie Zespołu Szkół Elektronicznych, Elektrycznych i Mechanicznych. Centrum zamierza również uzyskać stosowne pozwolenie, na wprowadzenie innowacji pedagogicznej z zakresu odnawialnych źródeł energii dla kształcenia zawodowego w branży mechanicznej. 

Metodycznie projekt „Odnawialne źródła energii i instalacje solarne”, sprowadza się do wprowadzenia do działów programowych zajęć praktycznych kluczowych zagadnień z przedmiotowej tematyki, dotycząc np.:

- zapoznania się z zasadami działania oraz schematami układów odnawialnych źródeł energii;
- wykonywania prostej instalacji solarnej z kolektorami słonecznymi wraz z układem sterowania;
- pomiaru istotnych dostępnych parametrów tych układów;
- uruchamiania ogniwa paliwowego zadanej mocy i wyznaczania jego podstawowych wskaźników;
- wykonywania instalacji fotowoltaicznej, w tym dobór odpowiednich urządzeń elektrycznych i pomiar odpowiednich parametrów, i inne.

Opisywana innowacja pedagogiczna, dotycząca programów nauczania na poziomie szkoły zawodowej i średniej, nie jest jedyną oferta kształcenia w zakresie odnawialnych źródeł energii na terenie miasta Bielsko – Biała. W Akademii Techniczno – Humanistycznej prowadzone są studia wyższe w Instytucie Ochrony i Inżynierii Środowiska. Dotyczy to specjalności: inżynieria środowiska i ochrona środowiska. W ramach tych kierunków prowadzone są bloki zajęć z problematyki energii odnawialnej. Uczelnia wyposażona jest też w specjalistyczne laboratoria i sprzęt. Wypada podkreślić, że wymienione kierunki figurują na liście tzw. kierunków zamawianych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Aktualne dane wskazują, że na rynku pracy brakuje inżynierów tych specjalności. Ponadto prognozy mówią, że w perspektywie kilku lat zapotrzebowanie na wykwalifikowana kadrę w dziedzinie OZE będzie wzrastać.

Bezpośrednim efektem podjętych działań jest przede wszystkim rosnące zainteresowanie młodzieży innowacyjnym profilem kształcenia, orientującym możliwą przyszłość zawodową na pracę w sektorze odnawialnych źródeł energii. Niebawem do wartościowych rezultatów będzie można dołączyć nowych, wykształconych w Bielsku – Białej specjalistów z zakresu umiejętności budowy, obsługi i zastosowania urządzeń OZE. Już dziś przyszli technicy zdobywają wiedzę o elektrowniach wiatrowych i kolektorach słonecznych. Jutro będą wspierać ich wdrażanie w polskich gminach. Aby spełnić postawione nam przez Unię Europejską wymagania, musi w Polsce powstać jeszcze wiele instalacji OZE. Obecnie coraz więcej  samorządów, przy udziale środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, podejmuje działania, mające na celu popularyzację OZE. Niektóre angażują się w konkretną pomoc w instalowaniu kolektorów słonecznych, służących do celów grzewczych, nawet w pojedynczych gospodarstwach domowych. Potrzeba więc coraz więcej specjalistów. W pierwszym roku kształcenia w Bielsku – Białej objęto nim grupę 75 uczniów w zawodach: technik elektryk, technik elektronik i monter elektronik.  Ponadto Centrum prowadzi aktywną promocję tych specjalności wśród trzecich klas gimnazjum. W minionym roku szkolnym pracownię odwiedziło 200 uczniów w ramach zadania:  „Poznajemy zawody”, realizowanego przez BCKUiP.

Pracownia Energii Odnawialnej jest również w tym zakresie wizytówką gminy. W maju 2009 roku odwiedzili ją uczniowie z Francji: ze szkoły UFA Lyce’a, Professonnel Jacques Durant z Saint Omer, a w sierpniu 2009 roku przedstawiciele z Fundacji Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI z Ukrainy (m.in. obecny był z-ca dyrektora fundacji – Svyatoslov Pavlyuk). Pracownia gościła też uczestników Seminarium „Zrównoważone wykorzystanie zasobów energetycznych w Unii Europejskiej – odnawialne źródła energii i ich zastosowanie w praktyce na przykładzie miasta   Bielska-Białej”, które odbyło się w czerwcu 2009 roku.

Bielski Ośrodek planuje już pozyskanie kolejnych środków na dalsze doposażenie pracowni, rozszerzenie współpracy z różnymi instytucjami, w tym także firmami zajmującymi się projektowaniem, produkcją, montażem urządzeń z zakresu odnawialnych źródeł energii, a przede wszystkim utworzenie Bielskiego Centrum Odnawialnych Źródeł Energii. Ostatni z wymienionych celów koresponduje z zamiarem, jaki postawiła sobie Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej. Jest to projekt zbudowania Środowiskowego Laboratorium Naukowo-Dydaktycznego Odnawialnych Źródeł Energii, przygotowywany w porozumieniu z Urzędem Miasta Bielska-Białej oraz partnerami czeskimi (Uniwersytet Techniczny w Ostrawie) i słowackimi (Uniwersytet w Żylinie), w ramach Euroregionu Beskidy. Na konferencji „IMAGINE”, która się odbyła 04.09.2009 r. pod hasłem: „Wyobraź sobie energetyczną przyszłość swojej gminy”, Prorektor Henryk Klama zaproponował Dyrektorowi Centrum współpracę w tym zakresie.

Projekt ten nie dyskryminuje żadnej z płci, gdyż z samej istoty dostęp do edukacji jest w Polsce powszechny. Jest to zasada konstytucyjna. Można jedynie zauważyć, że oferta ta skierowana obecnie jest do przyszłych techników elektryków, technik elektroników i monterów elektroników. Zawody te przeważnie wykonują mężczyźni i w tym kontekście prawdopodobnie więcej osób płci męskiej skorzysta z realizowanego projektu. Jednak szersze spojrzenie na tę perspektywę podpowiada, że specjalistami z zakresu projektowania, promocji i wdrażania innowacyjnych projektów wykorzystujących w Polsce odnawialne źródła energii mogą być z powodzeniem również panie. Zaproszenie kobiet do kształcenia w tym zakresie jest więc naturalne, za nim zaś pojawia się też szansa rozwoju zawodowego dla pań, które mogą odnaleźć w tym kierunku możliwość kariery i programowania własnej ścieżki edukacyjnej.

Ze względu na specyfikę usługi, nie występuje wprost, przy jej realizacji, sformalizowana współpraca z organizacjami społecznymi i społecznościami lokalnymi. Jednak, jak wskazuje Dyrektor Zdzisław Naruszewicz, pracownia powstała nie tylko dzięki środkom finansowym gminy i firmy prywatnej, ale również dzięki aktywnej pracy społecznej i dużemu zaangażowaniu pracowników Centrum oraz wolontariuszy. Z cała pewnością sam pomysł i jego skuteczna realizacja, przyczyni się do wzrostu świadomości uczniów, nauczycieli i społeczności lokalnej na rzecz poszanowania energii, będzie motywować do obniżenia zużycia energii i jej kosztów, a zarazem zachęcać do chronienia środowiska poprzez zmniejszenie emisji CO2. Działania te składają się więc na praktyczną realizację celów, które postawiła sobie gmina, wstępując do Stowarzyszeniu Gmin Polska Sieć „Energie Cités”. Wspierają również wszystkie te inicjatywy, które zmierzają do osiągnięcia celów, jakie postawiła przed nami Unia Europejska - w zakresie realizacji polityki energetycznej.

Pomysł kształcenia przyszłych kadr dla rodzącego się rynku OZE padł w Bielsku – Białej na podatny grunt. Gmina jest członkiem Gmin Polska Sieć „Energie Cités” i „POROZUMIENIA BURMISTRZÓW - europejska inicjatywa ochrony klimatu”. Realizowane tu są i były w ostatnich latach liczne projekty z zakresu efektywności energetycznej takie jak system zarządzania energią, monitoring rynku energii i wiele innych. Prowadzone są w gminie również działania skierowane do najmłodszych – konkursy mające za cel podniesienie świadomości poszanowania i oszczędności energii. Wszystkie te działania tworzą otoczenie i właściwy klimat dla realizacji nowatorskich projektów edukacyjnych, mogą być więc dla potencjalnych naśladowców krokami początkowymi, zmierzającymi do wdrażania w przyszłości konkretnych rozwiązań OZE.

Wydaje się godnym podkreślenia, że skuteczna replikacja działań innowacyjnych, wymaga uprzednio przygotowania mieszkańców gminy do takich inicjatyw, m.in. poprzez: informację, edukację, promocję, a nawet zabawę (imprezy kulturalno – rozrywkowe i konkursy o tematyce OZE). W Bielsku – Białej taki pozytywny klimat wokół polityki energetycznej i nowinek w tym zakresie udało się z powodzenie stworzyć. Nie bez znaczenia jest osoba lidera takich działań. Dyrektor Bielskiego Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego pan Zdzisław Naruszewicz jest pasjonatem tego projektu. Bez niego realizacja tych działań byłaby z pewnością znacznie trudniejsza.

- wybrać placówkę oświatową, w której zrealizujemy projekt i jej lidera;

- opracować program innowacji pedagogicznej, a także uzyskać jej wpis do rejestru innowacji właściwego Kuratorium Oświaty (wzory wniosków w załącznikach);

- pozyskać środki finansowe i odpowiednio wyposażyć pracownię, w której będą prowadzone zajęcia praktyczne, w przypadku Bielska – Białej na początek była to kwota około 70 tys. zł (ok. 50% wyłożył Miejski Fundusz Ochrony Środowiska);

- nawiązać współpracę z firmami, najlepiej z terenu swojej gminy, promującymi technologię dla OZE, zapraszając je do współuczestnictwa w projektach edukacyjnych;

- prowadzić permanentne działania, propagujące specjalizację w OZE wśród uczniów szkół gimnazjalnych, zawodowych i średnich poprzez aktywne uczestnictwo w krótkich zajęciach promocyjnych (przykładem w Bielsku – Białej jest program „Poznajemy zawody”).