 1.634.133 gości odwiedziło nas od 1 kwietnia 2008 r. |
 | Opis sytuacji przed wdrożeniem |  | |
 |
Ekologia była zawsze w Płońsku priorytetowym obszarem działania. Znalazło to swój wyraz m.in. w „Strategii Rozwoju Gminy Miasta Płońska na lata 2005-2015", która wskazywała na konieczność zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i pyłów i zapowiadała modernizację systemu ciepłowniczego. W Płońsku postanowiono kompleksowo podejść do tego problemu i zastosować nową strategię „Zrównoważonego rozwoju energetyki w Polsce do roku 2010" w aspekcie wzrostu wykorzystania energii odnawialnych. Równocześnie pojawiła się potrzeba podniesienia sprawności wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej, poprawy efektywności wykorzystania energii pierwotnej zawartej w paliwie poprzez produkcję energii cieplnej i elektrycznej w skojarzeniu, zmniejszenia kosztów produkcji energii cieplnej i elektrycznej, dostosowania produkowanej energii cieplnej do chwilowego zapotrzebowania u odbiorców poprzez likwidację przestarzałych grupowych węzłów cieplnych i zastąpienie ich węzłami indywidualnymi wyposażonymi w automatykę pogodową oraz pompy z płynną regulacją wydajności, a także obniżenia strat przesyłania energii cieplnej. Do roku 1992 ciepło w mieście dostarczało Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Płońsku, które funkcjonowało w strukturach Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej w Ciechanowie jako Rejon Energetyki Cieplnej w Płońsku. Od stycznia 1992 r. nowo powstały PEC w Płońsku eksploatował na terenie miast Centralną Ciepłownię (CC) i 14 lokalnych kotłowni spalających mieszankę węglowo-koksową, które w ramach własnego programu redukcji emisji zanieczyszczeń odprowadzanych do powietrza zostały wyłączone z eksploatacji. W wyniku tych zabiegów powstało jedno źródło ciepła. Centralna Ciepłownia była wyposażona w trzy kotły parowe OR 16 oraz kocioł wodny WR 10. W późniejszym czasie CC została rozbudowana o nową jednostkę - kocioł Wrp 23, następnie zmodernizowany na Wrm 15. CC spalała rocznie ok. 17 tysięcy ton miału węglowego. Od stycznia 1998 roku na bazie dotychczasowego przedsiębiorstwa powstała spółka prawa handlowego (PEC w Płońsku Sp. z o.o.). W 2004 roku Zarząd Spółki podjął decyzję o dalszych działaniach zmierzających do poprawy efektywności spalania i redukcji emitowanych zanieczyszczeń. |
 |
 | Opis ogólnego podejścia i szczegółowych zadań |  | |
 |
Jednym z głównych celów projektu było wdrażanie krajowej polityki energetycznej dotyczącej wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) na szczeblu gminy. Zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych i pozostałych zanieczyszczeń do atmosfery służy budowa układu skojarzonej produkcji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o spalanie biomasy. Redukcja ta jest możliwa właśnie dzięki zmianie rodzaju spalanego paliwa z miału węglowego na zrębki drzewne, czyli biomasę. To przykład inwestycji ekologicznej, która poprzez ograniczenie transferu zanieczyszczeń do atmosfery, poprawę stanu środowiska naturalnego, świadczy o zintegrowanym sposobie myślenia o rozwoju gminy i widzenia go w kategoriach rozwoju zrównoważonego. Idea kształtowała się od 8-9 lat, a jej wprowadzenie w życie nie byłoby możliwe bez wieloletnich doświadczeń miasta w działaniach proekologicznych oraz bez stabilnego przywództwa (władze gminy i spółek komunalnych nie zmieniały się od kilku kadencji). Realizacja tak skomplikowanego przedsięwzięcia wymagała współpracy z wykonawcą instalacji, dostawcami biomasy, Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego oraz instytucjami finansującymi (NFOŚ i Ekofundusz). Wdrożenie rozwiązań rozpoczęto od wyłonienia wykonawcy na drodze przetargu publicznego. Realizacja kompleksowej przebudowy systemu ciepłowniczego miasta Płońsk po wyłonieniu wykonawcy przebiegała na zasadzie „zaprojektuj i wybuduj" i trwała 18 miesięcy. Modernizacja objęła źródło ciepła (ciepłownię miejską), sieci przesyłowe (istniejące sieci wykonane w technologii kanałowej) oraz węzły ciepłownicze. Na prace przygotowawcze składało się wykonanie dokumentacji projektowej, prace demontażowe i rozbiórkowe. Dokonano rozbiórki trzech kotłów parowych OR-16, większości armatury i rurociągów, pomp obiegowych sieci cieplnej oraz obudowy budynku ciepłowni. Trudność zadania, jakie musiał przeprowadzić wykonawca, polegała na tym, że trzeba było to zrealizować przy zachowaniu minimalnych przerw w pracy ciepłowni i sieci cieplnej, aby mieszkańcy miasta odczuwali jak najmniejsze skutki tej przebudowy. Inwestycję podzielono na 2 etapy. W pierwszym m.in. dostarczono i zamontowano kocioł parowy opalany biomasą o mocy 10,2MW, turbinę parową upustowo-przeciwprężnej o mocy 2,08MWe, urządzenia automatyki, pomiarów i sterowania kotłownią, rurociągi, armatury, zbudowano instalację składowania i podawania paliwa, wiaty do magazynowania zrębków, układ przygotowania c.w., instalacje odpylające, system odpopielania, wyciągi spalin, sieć cieplną parową do zasilania zakładów AGRIKO DN150/80 L=260mb i zagospodarowano teren wokół elektrociepłowni. Powstały dwufunkcyjne węzły ciepłownicze na os. Młodzieżowa i zmodernizowano jednofunkcyjne węzły ciepłownicze na os. Zacisze. Ponadto wymieniono istniejącą sieć kanałową na preizolowaną (4892 mb), zbudowano sieć cieplną i przyłącza do zasilania dwufunkcyjnych kompaktowych węzłów ciepłowniczych na os. Młodzieżowa (892 mb), wymieniono sieć cieplną i przyłącza do zasilania jednofunkcyjnych węzłów cieplnych na os. Zacisze (1422 mb). Drugi etap inwestycji objął dostosowanie kotła Wrm15 do współspalania biomasy (do 20%) i miału węgla kamiennego oraz rozbudowę obiektów do przygotowania i składowania biomasy. Podstawowym paliwem zmodernizowanej ciepłowni są zrębki drzewne, w tym z roślin energetycznych; z nich jest produkowane 67% energii cieplnej i 100% energii elektrycznej. Techniczna poprawność systemu polega na zmniejszeniu mocy termicznej źródła z poziomu 50,6MW do 36,8 MW (układy technologiczne kotłowni i wymiary sieci są dostosowane do zapotrzebowania na energię u odbiorców ciepła). Wysoki stopień automatyzacji procesów termodynamicznych i ich monitoring zapewnia efektywne zarządzanie energią i uzyskanie pozytywnego efektu ekologicznego. |
 |
 | Rezultaty wdrożenia narzędzia |  | |
 |
To unikalny na skalę krajową system produkcji ciepła i energii z surowców odnawialnych. Wprowadzona została nowatorska dla Polski instalacja skojarzonej produkcji ciepła i energii elektrycznej w oparciu o spalanie biomasy. Odpowiada ona unijnym dyrektywom zalecającym zwiększenie ilości energii produkowanej ze źródeł odnawialnych w naszym kraju i jest zgodna z założeniami polityki energetycznej Polski promującej odnawialne źródła energii, łącznie z obowiązkiem zakupu ciepła ze źródeł konwencjonalnych i odnawialnych (rozporządzenie MG ze stycznia 2001 r.) W ramach modernizacji zbudowano elektrociepłownię opalaną biomasą o mocy 10,2 MWT i 2,08 MWE, 29 węzłów ciepłowniczych, instalację do współspalania miału węglowego i biomasy dla kotłów wodnych, wymieniono sieć cieplną na preizolowaną o długości 7500 mb. Nowy system pozwolił na redukcję emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń. Dzięki tym inwestycjom uzyskano rzeczywisty efekt ekologiczny w postaci redukcji emisji substancji wprowadzanych do powietrza: dwutlenku siarki - SO2 (148,86 Mg/rok, tj. 65,8% redukcji), tlenków azotu - NOx (54,20 Mg/rok, tj. 63,8% redukcji), pyłu (153,00 Mg/rok, tj. 77,7% redukcji), tlenek węgla - CO (33,55 Mg/rok, tj. 21,8% redukcji), dwutlenku węgla - CO2 (29 515,81 Mg/rok, tj. 64,6% redukcji), benzopirenu - BaP (0,1354Mg/rok tj. 97,9% redukcji), sadzy (5,11 Mg/rok tj. 81,4% redukcji).
Nastąpiła także redukcja żużla i popiołów o 51% oraz emisji hałasu. Zwiększyła się sprawność systemu grzewczego (zastosowanie nowoczesnych urządzeń w kotłowni), zmniejszył się koszt wytwarzania energii cieplnej i elektrycznej oraz straty związane z przesyłaniem energii, dzięki systemowi rur preizolowanych z korektą ich przepustowości do istniejących i planowanych potrzeb. Dostosowano produkowanie energii do chwilowego zapotrzebowania u odbiorców, dzięki likwidacji przestarzałych węzłów grupowych i zastąpienie ich wymiennikowymi węzłami indywidualnym wyposażonym w automatykę pogodową i pompy z płynną regulacją wydajności. Nastąpiła poprawa efektywności wykorzystania energii pierwotnej zawartej w paliwie poprzez produkcję energii cieplnej i elektrycznej w skojarzeniu. W gminie pojawił się popyt na biomasę produkowaną przez okolicznych rolników zajmujących się uprawami energetycznymi. Planowane jest zużycie ok. 25 tysięcy ton biomasy rocznie, co stwarza ogromne możliwości dla rozwoju tego typu upraw. Wdrożenie tego rozwiązania spowodowało nie tylko poprawę stanu środowiska naturalnego, czy poprawę jakości usług ciepłowniczych (niezawodność), ale też jakości życia mieszkańców Płońska. Udało się obniżyć wysokość opłat za energię o ok. 10%. Cena usług ciepłowniczych jest teraz mniejsza niż w sąsiednich miastach, co świadczy o ich większej dostępności ekonomicznej dla mieszkańców. O efektywności projektu świadczy też skuteczność w pozyskaniu finansowania na tak duże i skomplikowane przedsięwzięcie. Realizacja jego umożliwiła również zebranie niezbędnych doświadczeń dotyczących skojarzonej produkcji ciepła i prądu w oparciu o spalanie biomasy, które mogą się okazać bardzo potrzebne dla wielu komunalnych ciepłowni wciąż opalanych miałem węglowym. Projekt z Płońska stał się swoistym „katalizatorem" dla rozwoju energii skojarzonej w Polsce. |
 |
 | Oszacowanie nakładów poniesionych na realizacje projektu |  | |
Koszty poniesione w związku z realizacją przedsięwzięcia bez kosztów obsługi inwestycyjnej oraz kosztów likwidacji środków trwałych to 33 625 000 zł. W tym pożyczka z NFOŚiGW wyniosła 17 825 000 zł, dotacja z Ekofunduszu - 11 300 000 zł i środki własne - 4 500 000 zł. Zaciągnięte pożyczki zostaną spłacone z oszczędności, wynikających z obniżenie kosztów produkcji (większa wydajność kotła) i zmniejszenia strat związanych z przesyłaniem energii (było 22% - jest 11-12%). Ważnym źródłem dochodów mają być opłaty za sprzedaż praw do emisji zanieczyszczeń (szacuje się je na około 900 tys. zł rocznie) |
 | Zasady równości płci |  | |
Projekt nie narusza zasad równego traktowania kobiet i mężczyzn. |
 | Współpraca ze społeczeństwem obywatelskim |  | |
Projekt ten wpisuje się pośrednio w działania na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego w kontekście realizacji zadań przez samorząd, które wypływają z potrzeb samych mieszkańców i ich reprezentantów. |
 | Zalecenia dla instytucji zainteresowanych replikacją |  | |
Pierwszy rok po realizacji należy potraktować jako okres próbny, i w związku z tym nie należy liczyć na duże korzyści finansowe. Warto wiedzieć, że realizacja tak złożonego przedsięwzięcia musi być rozłożona na dłuższy okres. |
|
 |
 |
 | Wsparcie udzielone przez Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego |  | Związek Miast Polskich |  | Związek Gmin Wiejskich RP |  | Związek Powiatów Polskich |  | Norweski Związek Władz Lokalnych i Regionalnych | |
|
|