Strona główna
Usługi społeczne
Usługi techniczne
Rozwój instytucjonalny
Efektywność energetyczna
» Praktyki
Współpraca JST-NGO
Współpraca między JST
Dialog społeczny
SMUP
Mapa Praktyk
Inne bazy danych
Publikacje i dokumenty
Portal jst.org.pl

1.665.172
gości odwiedziło nas
od 1 kwietnia 2008 r.

 Efektywność energetyczna : Praktyki
Kompleksowa modernizacja instalacji energetyki cieplnej w oparciu o odnawialne źródła energii w Domu Pomocy Społecznej

.:   Skrót i Metryka -> Pełna prezentacja -> Załączniki   :.


Opis sytuacji przed wdrożeniem

Obiekty Domu Pomocy Społecznej zostały wybudowane w różnych okresach. Pierwsze powstały w latach siedemdziesiątych. Straty ciepła w tych budynkach były olbrzymie. Często przy dużej wilgotności następowało wewnątrz zimą przemarzanie przegród budowlanych. Budynki wybudowane po roku 1990 miały już lepszą izolację i tu straty ciepła były niewielkie. Wszystkie budynki wyposażone były w instalację c.o. i c.w.u. i część w instalację wentylacyjną – mechaniczną. Wszystkie te instalacje cechował brak regulacji ilościowej i jakościowej. Stan kotłowni był bardzo zły, nie nadający się do dalszej eksploatacji. Podstawowym wyposażeniem kotłowni były dwa kotły wodne węglowe ECA - IV o wydajności 493 kW, dwa kotły parowe węglowe ECH – IV o wydajności 278 kW oraz stacja uzdatniania wody kotłowej o maksymalnej wydajności 1600 l/h. Kotłownia nie posiadała żadnych urządzeń odpylających ani zmniejszających emisje zanieczyszczeń do atmosfery. Obsługiwana była przez czterech palaczy, a w sezonie grzewczym dodatkowo zatrudnianych było dwóch pomocników. W kotłowni spalana była mieszanka węgla z koksem w ilości 800 – 1000 ton rocznie. Ponadto po oddaniu w 1997 r. pawilonu rehabilitacyjnego wystąpił niedobór mocy kotłów sięgający 30% przy maksymalnie niskich obliczeniowych temperaturach zewnętrznych. W rezultacie jednostki kotłowe musiały pracować bardzo często i przez długie okresy z maksymalną wydajnością, co z kolei powodowało ich wysoką awaryjność. Dotychczasową sytuację mogło zmienić obniżenie zużycia ciepła, rozbudowa kotłowni, przebudowa instalacji c.o. i c.w.u. – czyli kompleksowa modernizacja ciepłowniczej gospodarki energetycznej.

Opis ogólnego podejścia i szczegółowych zadań
Dom Pomocy Społecznej w Nowej Wsi Ełckiej funkcjonuje od lat pięćdziesiątych. Jednak obecne budynki o łącznej powierzchni 9500 m² powstały w latach 1974 – 1978 , 1991 i 1997. W budynkach tych stale przebywa ok. 400 osób (w tym 280 pensjonariuszy wymagających całodobowej opieki). Dom przeznaczony jest dla osób dorosłych obojga płci przewlekle psychicznie chorych. 

Głównym celem podjęcia modernizacji ciepłowniczej gospodarki energetycznej była konieczność obniżenia zużycia energii, a tym samym kosztów utrzymania DPS bez obniżania standardu życia mieszkańców oraz pracy personelu, a także obniżenie emisji zanieczyszczeń do środowiska. Podjęte działania wpisywały się w politykę proekologiczną samorządu powiatu i województwa. Był to też jeden z pierwszych w województwie, a na pewno pierwszy na taką skalę przykład zastosowania odnawialnych źródeł energii. W programie ekoenergetycznym województwa (załącznik nr 1) określono cele i zadania związane z zwiększaniem udziału energii odnawialnej w całości bilansu energetycznego i jednocześnie jako przykład opisano instalacje pracujące w DPS w Nowej Wsi Ełckiej.

Modernizacja trwała 6 lat i obejmowała lata 1997 – 2003. Rozpoczęto od prac termomodernizacyjnych, w latach 1997 – 2001 ocieplono wełną mineralną pod blachą trapezową stropodachy i wymieniono drewniane okna na okna PCV, oraz ocieplono ściany zewnętrzne płytami styropianu o grubości 12 cm wraz z położeniem nowej elewacji akrylowej. Prace te wykonano w budynkach z lat siedemdziesiątych – pawilonu A, administracyjnego, portierni i mieszkalnego. Jednocześnie w 2000 roku wymieniono kotłownię węglową na gazową o łącznej mocy 1000 kW. Kotłownia ta stanowi uzupełnienie i zabezpieczenie ciągłości dostaw ciepła i ciepłej wody użytkowej oraz dostarcza parę technologiczną na potrzeby pralni i kuchni.

W kolejnym etapie w latach 2002 – 2003 zrealizowano pracę przy modernizacji istniejących instalacji c.w.u. i c.o. i zamontowano nowe źródła ciepła:
- zainstalowano 160 kolektorów słonecznych o łącznej powierzchni ponad 320 m² i mocy 192 kW dla potrzeb c.w.u., płyn solarny oddaje ciepło wodzie poprzez wymienniki ciepła typu „Jad” a ciepła woda jest magazynowana w zasobnikach o łącznej pojemności 18 tys. litrów (załącznik nr 2);
- zainstalowano pompy ciepła: dwusekcyjną pompę ciepła ALAND KAL 400F o łącznej mocy 400 kW: I sekcja pracująca na wodzie głębinowej o mocy 240 kW i II sekcja o mocy 160 kW odzyskująca ciepło ze ścieków technologicznych z pralni i kuchni;
- zmodernizowano również instalację wentylacji mechanicznej - zamontowano trzy nowoczesne centrale wentylacyjne nawiewno-wywiewne z odzyskiem ciepła z powietrza wywiewanego obsługujące pawilon rehabilitacyjny, kuchnie i pralnie.

Na etapie projektowania technicznego został opracowany algorytm współpracy różnych źródeł wytwarzających energię w tym systemie oraz komputerowy program wykonawczy. Podstawą działania tego systemu sterowania jest wykorzystanie w pierwszej kolejności najtańszych źródeł energii, którymi są odpowiednio: kolektory słoneczne, pompa ciepła pracująca na ściekach, pompa ciepła pracująca na wodzie głębinowej i na końcu kotły wodne gazowe.
Rezultaty wdrożenia narzędzia
Rezultaty zrealizowanej inwestycji w Domu Pomocy Społecznej w Nowej Wsi Ełckiej możemy rozpatrywać na dwóch płaszczyznach – efektów ekologicznych i ekonomicznych. Zredukowano emisję dwutlenku siarki o 74,6%, dwutlenku azotu o 88%, dwutlenku węgla o 53,6% i pyłów o 89,1% (szczegóły w załączniku nr 3).

Osiągnięto również znaczne efekty ekonomiczne, koszt zapewnienia mieszkańcom ogrzewania, c.w.u., obsługi pralni i kuchni wraz z energią elektryczną obniżono z 585 tys. zł w 1999 r. do 368 tys. zł w 2004 r., drugim roku funkcjonowania całości systemu. Od 2001 roku, który był okresem pracy wyłącznie kotłowni gazowej wyraźnie spada zużycie gazu a wzrasta zużycie energii elektrycznej. Powodem tego wzrostu jest zwiększenie liczby i mocy urządzeń zasilanych prądem: pompa ciepła, centrale wentylacyjne, kolektory słoneczne, automatyka sterująca a także znaczny wzrost cen samej energii elektrycznej (patrz załącznik nr 3).
Oszacowanie nakładów poniesionych na realizacje projektu
Całość inwestycji kosztowała 2 794 000 zł. Sfinansowano ją z dotacji EkoFunduszu – 717 tys. zł, dotacji w kwocie 374 tys. zł i pożyczki preferencyjnej – 351 tys. zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz pożyczki termomodernizacyjnej w kwocie 300 tys. zł udzielonej przez Bank Ochrony Środowiska. Pozostała kwota  1 052 tys. zł to środki własne DPS wydatkowane w latach 1997 – 2003 głównie na docieplenie stropodachów, wymianę stolarki okiennej, modernizację kotłowni, oraz dokumentację i nadzór.
Zasady równości płci
Działania te są neutralne, nie naruszające zasad równości w dostępie kobiet i mężczyzn do usług publicznych.
Współpraca ze społeczeństwem obywatelskim
Ze względu na specyfikę podjętych działań technicznych nie występuje przy ich realizacji sformalizowana współpraca z organizacjami społecznymi i społecznościami lokalnymi. Jednak efekty zrealizowanej inwestycji, docieplenie budynku i budowa nowoczesnego systemu gospodarki energetycznej znacznie poprawiły komfort życia pensjonariuszy i pracowników DPS.
Zalecenia dla instytucji zainteresowanych replikacją
Opisana inwestycja to kompleksowe rozwiązanie gospodarki energetycznej zespołu obiektów DPS w oparciu o odnawialne źródła energii i paliwo gazowe. Podmioty zainteresowane replikacją powinny pamiętać, że najważniejsza jest koncepcja i dobry projekt rozwiązania, który uwzględni tak późniejsze koszty eksploatacji obiektu, jak i uzyskane efekty ekonomiczne, ekologiczne i wizerunkowe. Oczywiście, po wyborze koncepcji należy zabezpieczyć źródła finansowania z funduszy zewnętrznych, preferencyjne pożyczki, kredyty, środki unijne, czy środki z Norweskiego Mechanizmu Finansowego lub inne dostępne w danym momencie. Następny krok to wybór wykonawcy i realizacja inwestycji. Z całą pewnością, podobnie jak w Nowej Wsi Ełckiej przemyślana koncepcja przyniesie znaczne korzyści ekonomiczne.

.:   Skrót i Metryka -> Pełna prezentacja -> Załączniki   :.

Wsparcie udzielone
przez Norwegię
poprzez dofinansowanie
ze środków
Norweskiego Mechanizmu
Finansowego
Związek
Miast Polskich
Związek
Gmin Wiejskich RP
Związek
Powiatów Polskich
Norweski Związek
Władz Lokalnych
i Regionalnych