Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie wraz z Towarzystwem Pomocy Potrzebującym im. Św. Brata Alberta w Śremie w roku 2008 został zakwalifikowany  do udziału w projekcie Wielkopolska Akademia Aktywności Lokalnej. W czerwcu 2010 r. uczestnicy WAAL uzyskali certyfikaty ukończenia projektu. Zasady programu CAL wpisują się w cele oraz kierunki działań przyjętej w naszej gminie Strategii Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Śrem na lata 2008 - 2015. Program CAL wdrażany przez Ośrodek Pomocy Społecznej, to ważna inicjatywa, mająca na celu zaktywizowanie i zintegrowanie środowiska lokalnego oraz budowanie związków między lokalnymi instytucjami, organizacjami, mieszkańcami na rzecz rozwiązywania wspólnych problemów społecznych gminy. Innowacyjność metody CAL polega na tym, że instytucja nie koncentruje się na jednym obszarze działania, a patrzy się na społeczność całościowo i odpowiada na potrzeby występujące w danym środowisku.  

Wdrożenie pracy metodą CAL w gminie Śrem polegało w pierwszej kolejności na powołaniu 12-osobowego Zespołu CAL w maju 2009 r., do którego  zadań należy:

• tworzenie mapy zasobów i potrzeb społecznych, diagnozowanie problemów społecznych;
• budowanie sieci osób i instytucji współpracujących w rozwiązywaniu problemu marginalizacji;   
• tworzenie systemu informacji dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
• praca z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym - tworzenie grup samopomocowych;
• gromadzenie zasobów do realizacji działań na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, praca metodą projektową dla rozwiązywania problemów lokalnych;
• ocena efektywności pracy na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym
• organizowanie i koordynowanie wolontariatu w Ośrodku Pomocy Społecznej

W pracach Zespołu biorą udział przedstawiciele różnych instytucji, m.in. UM, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, Biblioteki Publicznej,    Fundacji na Rzecz Rewaloryzacji Miasta Śrem, Towarzystwa Pomocy Potrzebującym im. Św. Brata Alberta „Nadzieja", Wielkopolskie Stowarzyszenie „Pokolenie". Interdyscyplinarny charakter zespołu gwarantuje kompleksową realizacje powierzonych zadań.

Inicjatywy podjęte w ramach pracy Centrum Aktywności Lokalnej w gminie Śrem

Działania integracyjne:

1.„Dzień Dobrych Uczynków" - święto społecznych, bezinteresownych działań, których celem jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i marginalizacji osób starszych i niepełnosprawnych, promowanie działań wolontarystycznych, integracja społeczności lokalnej.

Inicjatywy:

- Impreza plenerowa - Majówka Śremskich Seniorów „Zjawiskowo" w 2009 r.,

- Piknik w Dworze „Andrzejówka" w Mechlinie w 2010 r.,

2. „Śremski Przyjaciel Seniora" - celem akcji jest aktywizacja osób po 60 roku życia, zachęcanie ich do wychodzenia z domu, nawiązywania kontaktów, do spotykania się w kawiarniach i restauracjach. Osoby zainteresowane otrzymują imienny karnet,  który pozwala na zamówienie kawy lub herbaty w wybranych lokalach  za symboliczną złotówkę. Podmioty - 7 restauratorów, którzy aktywnie włączyli się do działania otrzymali tytuł honorowy „Śremski Przyjaciel Seniora".

Działania profilaktyczno - zdrowotne:

1. „Akademia pełni życia" - cykliczne warsztaty z zakresu rekreacji, turystyki, kultury, rehabilitacji, przeznaczone dla grupy 40 osób niepełnosprawnych po 55 roku życia. Uczestnicy korzystali z wykładów, prelekcji, zajęć relaksacyjnych, terapii zajęciowej oraz z wycieczek. Celem działania było wsparcie rozwoju psychospołecznego i fizycznego, poprawa jakości życia oraz ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego osób niepełnosprawnych po 55 roku życia.

2. „Sport dla wszystkich" - cykliczne zajęcia na pływalni w formie wsparcia rehabilitacyjnego i psychologicznego dla 20 dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz ich rodziców i opiekunów.  Każde dziecko uczestniczące w zajęciach korzystało z 1,5 godziny zajęć tygodniowo w okresie od września do listopada 2010 r. Celem działania było usprawnienie  psychoruchowe dzieci       i młodzieży niepełnosprawnej poprzez zorganizowanie zajęć  rehabilitacyjno - terapeutycznych na basenie, działania integracyjne, objęcie wsparciem psychologicznym ich rodziców.

3. „Pełnia życia dojrzałego" - seminarium dla przedstawicieli instytucji oraz organizacji działających na rzecz osób starszych, a także seniorów z gminy Śrem, poruszające m.in. psychologiczne aspekty procesu starzenia oraz kwestię dostępności nowych technologii dla seniorów.

Działania wspierające i pomocowe:

1. Utworzenie grupy samopomocowej dla 10 osób pozostających w żałobie, które dostarczają   sobie wzajemnie emocjonalnego wsparcia oraz pomoc w przezwyciężaniu trudności.

2. Utworzenie grupy samopomocowej  Rodzin Osób Niepełnosprawnych „RON" utworzona  w celu wzajemnego wspierania się i wymiany doświadczeń.

3. Wolontariat w Ośrodku Pomocy Społecznej w partnerstwie z Lokalnym Centrum   Wolontariatu przy Fundacji na Rzecz Rewaloryzacji Miasta Śrem, współpraca polega na wsparciu w organizacji czasu wolnego, pomocy w nauce szkolnej, organizacji pikników, spotkań dla różnych grup odbiorców.

Działania promujące aktywność i efektywne spędzanie czasu:

1. „Amatorski Klub Literacki" - dla osób starszych i niepełnosprawnych, po 55 roku życia, celami spotkań grupy są integracja osób o podobnej pasji, zachęcanie do dzielenia się swoimi zainteresowaniami, odkrywanie i rozwijanie umiejętności, a także przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób starszych i promowanie aktywnego spędzania czasu.

Ośrodek Pomocy Społecznej jako Centrum Aktywności Lokalnej zmienił swój wizerunek z instytucji działającej w zakresie wsparcia socjalnego i finansowego osób wykluczonych społecznie na instytucję aktywizującą społeczność lokalną animującą różnorodne działania pomocowe.  Dzięki współpracy z Towarzystwem Pomocy Potrzebującym im. Św. Brata Alberta w Śremie oraz innymi organizacjami,  możliwe jest pozyskanie pełnej wiedzy o zasobach i potrzebach środowiska lokalnego.

Nowatorskie jest elastyczne podejście do pracy środowiskowej instytucji samorządowej jaką jest OPS. Zaspokajanie jedynie materialnych potrzeb klientów przestało być dominującym działaniem. Praca nad zaspokajaniem wszelkich potrzeb środowiska lokalnego przy wykorzystaniu jego własnych sił i zasobów stała się dla OPS normą. Zmieniono sposób kontaktów z instytucjami i organizacjami współpracującymi na mniej sformalizowany, oparty na bezpośrednich kontaktach i częstych rozmowach. Tworzone są grupy problemowe nastawione na rozwiązanie problemu lub organizację konkretnego zadania.

1. Rozszerzenie systemu usług środowiskowych dla ponad 12% grup osób w wieku poprodukcyjnym.

2. Podniesienie i zachęcenie do aktywności fizycznej i społecznej dzieci niepełnosprawnych, poprzez zajęcia edukacyjne i sportowe, rozwijanie samodzielności, przełamanie izolacji społecznej

3. Podejmowanie działań w partnerstwie  lokalnym i stworzenie zintegrowanego systemu współpracy organizacji pozarządowych, podmiotów prywatnych, samorządu, włączenie w system wzajemnych relacji grup ludności,  zagrożonych wykluczeniem społecznym.

4. Wzmocnienie i rozwój inicjatyw społecznych, aktywizacja środowiska lokalnego, podniesienie poziomu integracji i świadomości społecznej w gminie.

Realizacja metody CAL zakłada stworzenie mapy zasobów i potrzeb, która ma na celu poznanie środowiska, zdiagnozowanie głównych problemów, odkrycie sił tkwiących w społeczeństwie. Analiza tych danych daje możliwość sprecyzowania grupy, do której będą kierowane działania, rozpoznania potrzeb oraz zasobów możliwych do wykorzystania w danym środowisku.

W celu realizacji założeń CALa istotna jest praca w oparciu o projekty. Środki mogą być pozyskiwane są z budżetu gminy, a także w ramach projektów zewnętrznych finansowanych przez MPiPS, Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Unię Europejską.

     Wiele działań jest również realizowanych dzięki darczyńcom, dlatego warto pozyskiwać partnerów do lokalnych inicjatyw.

Projekt jest w pełni zgodny z zasadą równości kobiet i mężczyzn i nie narusza zasad równego dostępu obu płci do usług społecznych. Planowanie działań metodą CAL uwzględnia politykę horyzontalną Unii Europejskiej w zakresie przestrzegania równości szans obu płci. Działania proponowane przez Zespół CAL oparte są na analizie problemów obu  płci oraz obejmują szeroki i zróżnicowany zakres wsparcia, dążąc do zapewnienia wszystkim niezbędnych informacji i usług społecznych, służących zniwelowaniu nierówności i polepszeniu sytuacji zarówno kobiet jak i mężczyzn.

Metoda CAL to sposób na aktywizowanie różnych środowisk zarówno niewielkich - jak wieś, ale także większych aglomeracji. Zadania podejmowane zależą głównie od wielkości, zakresu wsparcia, a także możliwości instytucji (zasoby finansowe i kadrowe). Również, jeżeli chodzi o poziom aktywności warto wykorzystywać tą metodę i pomagać w myśl zasady „Pomóżmy ludziom aby pomogli sobie sami".

W dużych miastach możliwy jest podział i realizacja zadań na obszarze dzielnic czy osiedli. Na terenach wiejskich można aktywizować także przyległe wsie. Zakres realizacji jest elastyczny.  Niezbędne nakłady zależą od możliwości danej instytucji, a także od potrzeb środowiska.

Projekty realizowane na osiedlach, wsiach czy małych miastach mogą być koordynowane przez jedną osobę. Warto jednak wesprzeć się pomocą zespołu, który będzie świadczył wsparcie merytoryczne i organizacyjne. Możliwe jest także pozyskanie środków na realizację działań w tym także, na zatrudnienie kadry w ramach projektów finansowanych ze środków zewnętrznych.