Powiat Krośnieński liczy około 57 tysięcy mieszkańców. Grupa osób niepełnosprawnych stanowi ponad 10 tysięcy, z tego blisko 1000 osób korzysta w ciągu roku z różnych form pomocy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Znaczny odsetek osób niepełnosprawnych jest klientami pomocy społecznej. Osoby niepełnosprawne często nie wierzą w swoje siły, tracąc nadzieję na przyszłość. Udzielenie im pomocy poprzez stworzenie ciągłości systemu rehabilitacji zawodowej wydaje się dobrym sposobem, by ułatwić niepełnosprawnym szansę na uzyskanie takich samych możliwości, jakie posiadają osoby sprawne. Oczywiście, na terenie powiatu krośnieńskiego funkcjonują jednostki działające na rzecz osób niepełnosprawnych. Wspierają one swych podopiecznych całodobowo lub dziennie. Prowadzą także dla swoich klientów – osób niepełnosprawnych rehabilitację zawodową i społeczną. Jednakże działania pasywne okazały się niewystarczające. Samorząd spróbował aktywnie włączyć niepełnosprawnych do współpracy, sukcesywnie przywracając im zarówno poczucie bezpieczeństwa na rynku pracy, a przede wszystkim… nadzieję.

     W realizację przedsięwzięcia włączyły się organizacje pozarządowe, działające lokalnie na rzecz inicjatyw społecznych. Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych SKARPA oraz Stowarzyszenie PRZYSTAŃ w Krośnie Odrzańskim przy wsparciu powiatu zawiązało partnerstwo, które umożliwiło im podjęcie inicjatywy skierowanej na rozwój ekonomii społecznej w powiecie.  Podczas wspólnych działań, zadań realizowanych z samorządem powiatowym zrodziła się idea wsparcia osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy. Spośród 25 osób niepełnosprawnych, po konsultacjach z doradcą zawodowym, wybrano 5 beneficjentów, przyszłych członków spółdzielni socjalnej.

     Przedmiotem działań samorządu powiatowego było założenie i rozpoczęcie działalności Odrzańskiej Spółdzielni Socjalnej. Miała ona na celu stworzenie szansy na usamodzielnienie się finansowe swoich członków. Należy podkreślić, że członkowie założyciele byli dotychczas osobami bezrobotnymi, posiadającymi różne stopnie niepełnosprawności. Do tej pory trudno im było znaleźć stałą pracę. Niektórzy nie mieli nawet szansy na podjęcie jakiejkolwiek pracy. Wykorzystano atut, że członkowie posiadają różnorakie wykształcenie w wielu dziedzinach, a także te umiejętności i doświadczenie, które z powodzeniem można wykorzystać w działalności gospodarczej spółdzielni. Każdy z członków założycieli prowadził już działalność handlową lub usługową odpowiednio do własnych możliwości. Założono, że rynkiem Odrzańskiej Spółdzielni Socjalnej będzie przede wszystkim powiat krośnieński, a odbiorcami oferty - lokalna społeczność. Odrzańska Spółdzielnia Socjalna określiła swój przedmiotowy zakres działalności, zapisując go w statucie spółdzielni. Bezpośrednia działalność OSS objęła zaś zarówno działalność handlową (sprzedaż materiałów biurowych) jak i usługową (usługi biurowe i reklamowe, informatyczne, naukę tańca, usługi masażu leczniczego, usługi opieki świadczonej osobom starszym i opieki nad dziećmi, oraz różne usługi gospodarcze.

     Przykładowo, w ramach działalności reklamowej członkowie spółdzielni zajmują się tworzeniem stron internetowych, opracowywaniem graficznym wizytówek, plakatów, folderów, ulotek itp.

     W ramach usług biurowych członkowie Spółdzielni zajmują się kopiowaniem dokumentów, skanowaniem, obróbką cyfrową i archiwizowaniem danych na nośnikach elektronicznych, oprawą dokumentów itp.

     W ramach usług masażu oferowany jest masaż klasyczny u klienta.

     W ramach usług gospodarczych i porządkowych spółdzielnia oferuje sprzątanie posesji, mieszkań, domów i biur, opiekę nad mieniem oraz pomoc przy przeprowadzkach.

     W ramach usług opiekuńczych Spółdzielnia oferuje  opiekę nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi oraz dziećmi.

     Przedsięwzięcie zostało z powodzeniem wdrożone w ramach współpracy z organizacjami pozarządowymi. Organizacje w partnerstwie napisały projekt i uzyskały dlań wsparcie ze środków unijnych, w ramach Działania 6.2 „Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia” Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Na bazie budynku powiatowego, udostępnione zostały przez powiat krośnieński pomieszczenia, w których znajduje się biuro i sklep Odrzańskiej Spółdzielni Socjalnej. Oferta spółdzielni stara się być kompleksowa.  Obecnie obejmuje już różnego rodzaju usługi oraz działalność handlową. Klienci w jednym miejscu mają więc dostęp do szerokiej, zróżnicowanej oferty. Członkowie spółdzielni pierwsze kroki stawiali przy wsparciu szkoleniowym i doradczym, obecnie wspierają ich osobiści asystenci. Pomagają poznać lokalny rynek pracy, promują usługi, doradzają w rozwiązywaniu codziennych problemów w działalności gospodarczej.

     Na realizację przedsięwzięcia poniesiono nakłady i wydatki finansowe w wysokości ok. 400.000 zł. W latach  2004 –2005 r. sfinansowano działania inwestycyjne, podjęte przez powiat w celu utworzenia jednostki działającej na rzecz osób niepełnosprawnych (obecnie w budynku znajduje się Powiatowy Ośrodek Wsparcia INTEGRACJA dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz Odrzańska Spółdzielnia Socjalna). W roku 2006 udostępniono pomieszczenia w budynku powiatowym na działalność lokalnych organizacji pozarządowych (wspierając realizację zadań konkursowych i ciekawych dla lokalnej społeczności projektów). W roku 2008 przeznaczono środki finansowe na wsparcie organizacji pozarządowych w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Nawiązano z nimi stałą współpracę oraz stworzono dogodne warunki do realizacji zadań statutowych (wsparcie ekonomiczne i lokalowe, pomoc specjalistów itp). W roku 2010 nastąpiło przekazanie pomieszczeń w budynku powiatowym w celu utworzenia i prowadzenia działalności przez osoby niepełnosprawne w ramach Odrzańskiej Spółdzielni Socjalnej. Przeznaczono również kwotę  100.000 zł na zakup sprzętu, materiałów i towarów oraz  wyposażenia spółdzielni.
Pozyskane środki pochodziły z budżetów:
- Powiatu Krośnieńskiego – wkład w remont budynku, w którym znajduje się Odrzańska Spółdzielnia Socjalna,
- PFRONu – likwidacja barier architektonicznych;
- Funduszy Unijnych – utworzenie Odrzańskiej Spółdzielni Socjalnej.
Poniesiono również nakłady niefinansowe na sam budynek, wsparcie logistyczne i pomoc specjalistyczną (doradztwo prawne). Przy realizacji przedsięwzięcia zatrudniono kierownika projektu, jego asystenta, pracownika biurowego, specjalistę ds. spółdzielni socjalnej oraz 5 asystentów wspierających osoby niepełnosprawne.

     Spółdzielnia socjalna jest podmiotem ekonomii społecznej, który został powołany jako jednostka tworząca podstawy prawne dla działalności osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Spółdzielnie te dają możliwość rozpoczęcia i kontynuowania działalności, przede wszystkim tym, którym trudno działać samodzielnie.

     Członkowie takiej spółdzielni tworzą miejsca pracy dla siebie, zapewniając utrzymanie sobie i swoim rodzinom. Dzięki wejściu na rynek pracy uczą się współpracy w grupie, pracy na wskazanych stanowiskach, odnajdują się w funkcjonowaniu w życiu codziennym. Można zatem stwierdzić, że powołanie spółdzielni socjalnej ma dwa podstawowe cele : wspólne prowadzenie przedsiębiorstwa oraz włączenie jej działaczy w życie zawodowe i społeczne.

     Członkowie to w znacznej mierze osoby zagrożone marginalizacją społeczną, mające pełną zdolność do czynności prawnych (tzn. nie są niepełnoletnie i nie są w pełni ubezwłasnowolnione). Potencjalnymi członkami mogą zatem stać się: bezrobotni (wedle art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20.04.2004 r o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy); bezdomni (realizujący indywidualny program wychodzenia z bezdomności); osoby uzależnione od alkoholu lub/i narkotyków (po zakończeniu programu psychoterapii/leczniczego w zakładzie lecznictwa o ochronie zdrowia psychicznego); zwolnieni z zakładów karnych, uchodźcy oraz osoby niepełnosprawne (zgodnie z ustawą z dnia 20.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej).

     Powiat wspierając osoby niepełnosprawne na drodze ich aktywizacji zawodowej zaangażował się w niezwykle ważne działania z zakresu ekonomii społecznej. Współpracując z organizacja mi pozarządowymi zbudował system wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Warto również zauważyć, że utworzona spółdzielnia w ramach swojej działalności może podejmować szereg zadań realizowanych przez powiat. Przygotowywane są więc zlecenia własne powiatu dla Spółdzielni oraz bieżąca pomoc w udzielaniu pożyczek oraz stałe wsparcie doradcze.

     Lokalne organizacje pozarządowe zyskały sojusznika samorządowego w działaniach zmierzających do usamodzielnienia osób niepełnosprawnych. Skuteczniej pomagają potrzebującym w wejściu na otwarty rynek pracy, współdziałają też w celu stworzenia im warunków rozwoju oraz integracji ze środowiskiem. Wsparcie ze strony samorządu jest dla NGO-sów bardzo ważnym elementem, poprawiającym efektywność ich działania.

     Społeczność lokalna zyskała dostęp do nowej, interesującej gamy usług, świadczonej przez osoby niepełnosprawne w konkurencyjnych cenach. Dzięki promocji działań zmierzających do pełnej integracji zawodowo – społecznej wzrosła świadomość środowiska lokalnego dotycząca potrzeby aktywizacji w sferze zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych na tych samych prawach dotyczących wszystkich aktywnych w pełni. Społeczność lokalna widząc zaangażowanie nowopowstałej spółdzielni, chętnie wspiera jej działalność angażując środki finansowe i pozafinansowe. Ważnym bonusem jest to, że pomoc finansową i pozafinansową którą uzyskała Spółdzielnia umożliwi im pozostanie na lokalnym rynku bez narażenia na duże koszty utrzymania budynku i pomieszczeń. Lokalizacja Spółdzielni w pobliżu Urzędu również stanowi zarazem psychologiczne wsparcie dla członków, dając im poczucie bezpieczeństwa.

     Wreszcie, co najważniejsze, zyskali sami niepełnosprawni, którzy dzięki aktywności zawodowej zapominają o swoim kalectwie, odzyskują świadomość swej społecznej wartości, a przede wszystkim utraconą nadzieję.

     Działania podejmowane w celu utworzenia spółdzielni socjalnej powinny być zaplanowane, dostosowane do warunków i potrzeb lokalnych, przy jednoczesnym rozpoznaniu możliwości potencjalnie zainteresowanych osób. Istnieją różne źródła wsparcia finansowego przy tworzeniu takiej spółdzielni – można skorzystać ze środków urzędów pracy, a także z funduszy unijnych. Ważny aspekt w początkowym etapie stanowi pierwszy wkład na rozpoczęcie działalności, związany z planowanymi usługami, wydatkami

     Realizacja przedsięwzięcia, którego głównym celem jest aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych, wsparcie w zakresie szkoleniowym, przyuczenie do zawodu i pracy na wolnym rynku wiąże się z koniecznością dobrego opracowania planu działań i strategii. Należy zdiagnozować potrzeby rynku i osób chcących podjąć samozatrudnienie np. w formie utworzenia spółdzielni. Specyfika grupy, która będzie uczestniczyła w procesie reintegracji zawodowej może być różnorodna. Możliwości psycho – fizyczne zainteresowanych osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, wykluczonych społecznie mogą stanowić utrudnienie w podejmowanych działaniach. Warto wówczas skorzystać ze wsparcia specjalistów, pracujących zawodowo z tymi grupami społecznymi.

     Przy sposobie monitorowania i ewaluacji niezbędne wydaje się też wskazanie osób odpowiedzialnych.  W ich zakresie obowiązków znaleźć się powinno weryfikowanie planowanych działań, kontrola, czy przebiegają zgodnie z harmonogramem, jakie napotykają trudności. Cenne może okazać się też powołanie zespołu koordynującego prace nad utworzeniem spółdzielni socjalnej. Dobra organizacja pracy i właściwie określona i doprecyzowana odpowiedzialność pozwoli monitorować bieżący zakres zadań i realizować je z powodzeniem.