Współpraca wszystkich samorządów z Subregionu EGO w formie stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego datuje się od 2004. Powstanie stowarzyszenia poprzedzone było pracą w procesie uspołecznionym nad strategią rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru funkcjonalnego EGO (finansowane ze środków Banku Światowego, grudzień 2003). Doświadczenie współdziałania przy pracy nad powyższą strategią zaowocowało potrzebą nadania tejże współpracy stabilności i trwałości instytucjonalnej. Tak powstało Stowarzyszenie Powiatów, Miast i Gmin EGO Kraina Bociana.

Celami działaniaStowarzyszenia są:

• wspieranie idei samorządności lokalnej i regionalnej oraz rozwoju jego członków,
  
• ochrona wspólnych interesów członków Stowarzyszenia,
  
• wspieranie gospodarczego i kulturowego rozwoju jego członków
  
• promowanie rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości na terenie gmin - (członków Stowarzyszenia) między innymi poprzez
  zorganizowanie i przystąpienie do funduszów poręczeń kredytowych
  
• wzmocnienie promocji subregionu Ełk - Gołdap - Olecko jako atrakcyjnego turystycznie w województwie, kraju i za granicą,
  
• tworzenie warunków współpracy organów administracji publicznej i organizacji zrzeszających przedsiębiorców z dziedziny turystyki, w tym samorządu gospodarczego i zawodowego oraz stowarzyszeń działających w tej dziedzinie,
  
• wspieranie idei jednoczącej się Europy i Unii Europejskiej,
  
• wspomaganie działań na rzecz ochrony środowiska naturalnego i technologii energooszczędnych,
  
• wspomaganie członków w realizacji zadań własnych i zleconych,
  
• wspieranie regionalnej współpracy zagranicznej (w tym zwłaszcza transgranicznej),
  
• wspieranie członków w pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania,
  
• promocja samorządów z regionu EGO,
  
• integracja i wspierania środowisk lokalnych,
  
• organizowanie i prowadzenie lokalnych konkursów grantowych lub innych form zbierania i rozdzielania funduszy na cele społecznie użyteczne
  
• wspieranie inicjatyw w zakresie edukacji, kultury, sportu i turystyki, ochrony zabytków i dziedzictwa historycznego Subregionu EGO, ochrony zdrowia, ochrony środowiska oraz rozwoju obszarów wiejskich.

Zadania Stowarzyszenia:

• wspieranie rozwoju samorządności lokalnej i regionalnej;
  
•  wspieranie rozwoju średniej i małej przedsiębiorczości;
  
• promocja społeczności lokalnych regionu oraz osiągnięć powiatów, miast i gmin należących do Stowarzyszenia (w tym innowacyjnych rozwiązań wypracowanych w gminach i powiatach);
  
• występowanie z inicjatywami na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego w województwie;
  
• wyrażanie opinii i wspólnych interesów członków Stowarzyszenia wobec administracji rządowej (centralnej i wojewódzkiej)
  oraz samorządowej szczebla wojewódzkiego, jak również innych organizacji samorządowych, gospodarczych i społecznych
  
• prowadzenie działalności informacyjnej, konsultacyjnej i programowej, mającej na celu wspólne rozwiązywanie problemów samorządu terytorialnego oraz wymiana doświadczeń w zakresie wykonywania zadań własnych samorządu lokalnego oraz zadań zleconych przez administrację rządową i samorząd wojewódzki;
  
• podejmowanie własnych inicjatyw prawodawczych w istotnych kwestiach dotyczących statusu prawnego samorządu lokalnego;
  
• opiniowanie przedstawionych projektów aktów prawnych, regulujących:
  
• działalność samorządu lokalnego;
  
• rozwój oraz umacnianie średniej i małej przedsiębiorczości;
  
• organizowanie programów kształcenia i szkolenia:
  
• polityków samorządów lokalnych oraz radnych i urzędników samorządowych;
  
• przedsiębiorców lokalnych, średnich i małych przedsiębiorstw;
  
• wspieranie rozwoju współpracy i wymiany doświadczeń w zakresie rozwoju gospodarczego, kulturalnego, oświatowego i społecznego,ochrony środowiska naturalnego oraz organizacji usług publicznych między gminami i powiatami należącymi do
  Stowarzyszenia;
  
• wspieranie rozwoju infrastruktury komunikacyjnej i transportowej na poziomie lokalnym i regionalnym oraz podejmowanie
  inicjatyw dotyczących rozwoju przedsiębiorczości w tym zwłaszcza ekoturystyki w regionie;
  
• pomoc członkom Stowarzyszenia w nawiązywaniu współpracy z gminami za granicą, nawiązywaniu umów o powiatach, miastach i gminach bliźniaczych;
  
• wspieranie wymiany doświadczeń między członkami Stowarzyszenia a powiatami, miastami i gminami za granicą;
  
• prowadzenie działalności wydawniczej i informacyjnej, dotyczącej problematyki samorządu lokalnego w regionie oraz
  działań i osiągnięć stowarzyszonych gmin, oraz Stowarzyszenia;
  
• działanie na rzecz zwiększenia ilości przejść granicznych, ich pojemności oraz świadczonych usług na ich terenie;
  
• działanie na rzecz pozyskiwania funduszy rozwoju osiedli miast i gmin;
  
• podejmowanie wszelkich działań zgodnych z prawem zmierzających do osiągnięcia celów Stowarzyszenia;
  
• tworzenie i rozwój produktu turystycznego wokół lokalnych atrakcji turystycznych;
  
• promocja lokalnych produktów i atrakcji turystycznych;
  
• gromadzenie i aktualizacja informacji o atrakcjach i produktach turystycznych;
  
• współpraca z lokalnymi punktami informacji turystycznej;
  
• doskonalenie kadr dla potrzeb turystyki;
  
• inicjowanie, opiniowanie i wspomaganie planów rozwoju i modernizacji infrastruktury turystycznej;
  
• współpraca z Regionalną Organizacją Turystyczną i Polską Organizacją Turystyczną;
  
• podejmowanie inicjatyw na rzecz Zjednoczonej Europy, w tym we współdziałaniu z krajami członkowskimi i kandydującymi do Unii Europejskiej
  
• wspieranie rozwoju obszarów wiejskich;
  
• rozwijanie kontaktów i współdziałanie z innymi Stowarzyszeniami oraz organizacjami zrzeszającymi wspólnoty lokalne;
  
• organizowanie spotkań, konferencji, szkoleń oraz wyjazdów studyjnych.

Kluczowe DZIAŁANIA na przestrzeni lat 2006-2013:
 

Rok 2006:

1. Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana realizowało projekt „Pilotażowy Program LEADER+" skierowany do społeczności lokalnej zamieszkującej obszary wiejskie w subregionie EGO, organizacji pozarządowych, samorządów i organizacji samorządowych, szkół oraz przedsiębiorców. W efekcie powstało Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Lider w EGO".

2. Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana skutecznie starało się o przywrócenie połączeń kolejowych na terenie Olecko - Ełk i Olecko - Gołdap.
 

Rok 2007

1. Pracownia Umiejętności to program, który uczył młodzież, jak zamienić pomysł  w konkretne działanie i umacniał młodych ludzi w przekonaniu, że warto być  aktywnym. Realizacja programu „Pracownia Umiejętności" obejmowała obszar powiatu ełckiego i oleckiego. Większość projektów zakładała współpracę i współdziałania z innymi środowiskami, instytucjami, organizacjami. Realizacja kolejnej edycji Pracowni Umiejętności zwiększyła doświadczenie Stowarzyszenia   zakresie realizacji programów społecznych skierowanych do młodzieży: sposoby komunikowania się z młodzieżą z różnych środowisk, poszukiwanie dodatkowych źródeł finansowania programu. Poprzez realizowanie programu Stowarzyszenie EGO zyskało zaufanie różnorodnych partnerów społecznych, publicznych i prywatnych.
 

2. Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana było organizatorem szkoleń w ramach realizacji projektu Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania „Lider w EGO" pt.: „Pozarządowe EGO - modelowe projekty rozwoju i współpracy, tworzenie sieci wsparcia sektora pozarządowego oraz źródła finansowania inicjatyw społecznych".

3. Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana prowadziło działania wspierające przebieg drogi  ekspresowej „Via Baltica" przez wschodnią część województwa warmińsko - mazurskiego tj. powiat ełcki i olecki.

Rok 2008

 1. Stowarzyszenie EGO współorganizowało I Forum Sołtysów Subregionu EGO.

2. Stowarzyszenie EGO partnerem Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA w projekcie na prowadzenie Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku.

 3. Stowarzyszenie EGO Kraina Bociana zostało przyjęte do Stowarzyszenia „Euroregion Niemen

Rok 2009

1. Zajęcie  stanowiska i reprezentowanie Stowarzyszenia w sprawie przebiegu drogi  ekspresowej Via Baltica oraz w sprawie przebiegu magistrali kolejowej Rail Baltica przez Subregion EGO

2. Partnerstwo  w projektach:
                  
Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA na prowadzenie Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku (2008-2010 - I kw.).

,,Punkt konsultacyjny dla przedsiębiorców" Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA (PO KL 2009-2010),

                 
,,Akademia EGO" Ełckiego Stowarzyszenia Aktywnych STOPA - szkolenia liderów organizacji pozarządowych z EGO (FOP 2009-2010),

     
,,W stronę Partnerstwa Mazury Garbate" Ełckiego Stowarzyszenia Aktywnych STOPA - partnerstwo samorządów, organizacji pozarządowych i biznesu - powołanie funduszu lokalnego EGO (FIO 2009-2010),

        
,,22 kroki - strategie rozwiązywania problemów społecznych w województwie warmińsko-mazurskim" Fundacji TUS,

                
,,Badaj i Realizuj" Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży - diagnoza środowiska lokalnego - dzieci i młodzież (2009-2010).

Rok 2010

1. Opracowanie i przyjęcie (badania, diagnoza, program) „PRO EGO" - Programu interwencji samorządów terytorialnych w celu zmiany społeczno-gospodarczej i integracji wschodniej części województwa  warmińsko-mazurskiego na lata 2014-2020.

2. Prowadzenie Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku.

3. Wsparcie realizacji w Subregionie EGO projektu partycypacji  publicznej „Decydujmy Razem" 2010-2014.

Rok 2011

1. Prowadzenie działań zmierzające do uwzględnienia przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego Programu „Pro EGO" 2014-2020 w następnej perspektywie finansowej 2014-2020 w ramach regionalnego programu operacyjnego.

2. Prowadzenie Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku.

Rok 2012/ I kw. 2013:

1. Prowadzenie działań zmierzające do uwzględnienia przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego Programu „Pro EGO" 2014-2020 w następnej perspektywie finansowej 2014-2020 w ramach regionalnego programu operacyjnego.

2.Udział w projekcie predefiniowanym "Budowanie kompetencji do współpracy między samorządowej i międzysektorowej jako narzędzi rozwoju lokalnego i regionalnego" -oraz przygotowywanie przygotowanie do aplikacji do Programu MF EOG 2009-2014 "Rozwój miast poprzez wzmocnienie kompetencji samorządu terytorialnego, dialog społeczny oraz współpracę z przedstawicielami
społeczeństwa obywatelskiego" jako forma realizacji części projektów z Pro EGO 2014-2020.

3. Prowadzenie Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu Społecznego w Ełku.

Współpraca samorządów w ramach Stowarzyszenia doprowadziła do opracowania w sposób uspołeczniony programu "Pro EGO" opisującego, w formie 51 kart projektowych, kluczowe projekty infrastrukturalne (m.in. drogi, infostrady, produkty turystyczne, wsparcie przedsiębiorczości rozwój bazy edukacyjno-wychowawczej) oraz projekty skierowane na rozwój zasobów ludzkich - różnorodne formy doskonalenia dla sektora publicznego (samorządy), społecznego (organizacje pozarządowe) i prywatnego (przedsiębiorcy). Program jest punktem wyjścia do opracowywania dokumentacji technicznej i projektowej niezbędnej do aplikowania o dostępne środki pomocowe, w szczególności UE i EOG.

Samorząd Województwa planując środki na rozwój regionu Warmii i Mazur ma do dyspozycji gotowy Program dla Subregionu EGO opracowany w oparciu o rzetelną diagnozę społeczno-gospodarczą gmin i powiatów z EGO. Badaniami i opracowaniem programu zajmowała się Firma GEOPROFIT pod kierownictwem naukowym prof. Wojciech Dziemianowicza oraz prof. Jacka Szlachty, uznanych autorytetów w dziedzinie planowania strategicznego rozwoju lokalnego oraz funduszy europejskich.

Kluczowe projekty EGO mają szansę znaleźć się w regionalnym dokumencie programującym wydatkowanie środków UE w okresie 2014-2020 opracowywanym i zarządzanym przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

Działania Stowarzyszenia Powiatów, Miast i Gmin EGO Kraina Bociana zmierzają do podkreślenia znaczenia Subregionu EGO w planowaniu rozwoju całego Województwa, co w konsekwencji ma doprowadzić do finansowania projektów opisanych w Pro EGO w trybie bezkonkursowym. To ma zagwarantować ich 100 % realizację, a co za tym idzie osiągnięcie celu Pro EGO, którym jest wzrost konkurencyjności gospodarki dla poprawy warunków życia mieszkańców Subregionu EGO.

Bardzo ważnym elementem działań Stowarzyszenia jest „uspołecznienie" realizacji polityk publicznych w Subregionie EGO - służyć temu ma wsparcie realizacji projektu partycypacji publicznej „Decydujmy Razem" przez 9 samorządów z EGO.

1. Kwota 100 000 zł - koszt opracowania przez podmiot zewnętrzny metodologii badawczej, diagnozy społeczno-gospodarczej i programu interwencji „Pro EGO 2014-2020"(źródło finansowania - środki własne Stowarzyszenia z dodatkowej składki członkowskiej
od poszczególnych samorządów).

2. Biuro Zarządu Stowarzyszenia - koordynacja działań związanych z badaniami sektora publicznego (JST), prywatnego (przedsiębiorcy) i społecznego (NGO) do diagnozy, pomieszczenia na spotkania konsultacyjne i robocze z zespołem badawczym, sprzęt biurowo-komputerowy na potrzeby opracowywania programu przez okres 5 miesięcy.

Stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego jest skutecznym i efektywnym narzędziem współdziałania samorządów w zakresie rozwoju lokalnego. Forma prawna stowarzyszenia uelastycznia kooperację i umożliwia sprawne zrealizowanie założonych celów i zadań, przy solidarnej partycypacji w kosztach wszystkich członków, tak jak to się stało w przypadku programu „Pro EGO 2014-2020".