Gospodarka śmieciowa jest wyzwaniem przed którym stoi każda gmina - i to zarówno z powodu regulacji prawnych, jak i czysto gospodarskiej troski o jakość środowiska życia lokalnej wspólnoty samorządowej. Podjęcie określonych działań w tym zakresie jest zatem kwestią naturalną. Tempo i skala działań są jednak zazwyczaj zdeterminowane przez czynniki zewnętrzne - tak też miało to miejsce w Popielowie. Wraz z końcem 2004 roku nastąpiło bowiem zamknięcie - w związku z wyczerpaniem miejsca - Gminnego Składowiska Odpadów w Karłowicach, na którym to uprzednio opierał się system gospodarki odpadami. Fakt ten wymusił znalezienie i wdrożenie nowego rozwiązania.

Zarówno od strony zastosowanych narzędzi prawnych, jak i przyjętych mechanizmów działania, rozwiązanie to opiera się na elementach typowych. Od strony prawnej znajduje bowiem swoje umocowanie w Gminnym Programie Gospodarki Odpadami i uchwale określającej szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Pod względem funkcjonalnym sprowadza się w swojej podstawie do odbioru z gospodarstw domowych odpadów posegregowanych w systemie workowym u źródła przez posiadające zezwolenie podmioty prywatne. Wartość zastosowanego rozwiązania jest konsekwencją czego innego - przede wszystkim trzech cech: umiejętności wykorzystania lokalnych uwarunkowań, kompleksowości oraz konsekwencji we wprowadzeniu, które pozwoliły na uzyskanie progu 90% gospodarstw objętych selektywną zbiórką odpadów, przy symbolicznych nakładach finansowych z budżetu gminy (nie licząc wydatków poniesionych na rekultywację starego wysypiska w roku 2007 nakłady zamknęły się kwotą niecałych 13 tys. zł).

Charakterystyczną cechą systemu ukształtowanego w Gminie Popielów jest praktyczny monopol jednej z firm zajmujących się gospodarką śmieciową (objęła ponad 98% rynku). Innymi słowy w sposób naturalny został ukształtowany stan zbliżony do występującego w przypadku, gdy obowiązki właścicieli nieruchomości zostają przejęte przez gminę. Gmina Popielów potrafiła w rozważny sposób wykorzystać tą sytuację, co w znaczący sposób podniosło efektywność systemu. Jako przykłady wymienić tu należy regularne uczestnictwo przedstawicieli firmy w zebraniach wiejskich, współpraca w zakresie ustalania posesji, z których śmiecie nie są odbierane z właściwą częstotliwością, czy wreszcie ponoszenie bezpośrednio przez firmę odbierającą odpady kosztów funkcjonowania gniazd odbioru surowców wtórnych. Na podkreślenie zasługuje fakt, że odbyło się to przy zachowaniu ponoszonych przez mieszkańców cen odbioru odpadów w przeciętnych granicach.

Kompleksowość systemu znalazła swoje odbicie przede wszystkim w próbie ujęcia w jego ramach wszystkich rodzajów odpadów. Nie wymieniając tu wszystkich elementów, wskazać należy na możliwości odbioru:

• odpadów niebezpiecznych - poprzez kilka gniazd pojemników na odpady niebezpieczne i subsydiarnie przez mobilny punkt odbioru tego typu odpadów. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, iż w gniazdach znajdują się dwa pojemniki, z których pierwszy służy do odbioru baterii i zużytych lekarstw, zaś drugi - na opakowania po olejach, farbach, klejach, aerozole, opakowania z pozostałościami farb, tuszów, żywic, zużytego oleju samochodowego. Niezależnie od tego istnieje możliwość uzyskania worka (w kolorze czerwonym) na odpady jej kategorii;

• odpadów biodegradowalnych - w systemie workowym. Możliwość ta jest jednak w przypadku gminy Popielów możliwością teoretyczną - ze względu na dopuszczenie przy zachowaniu określonych warunków kompostowania na terenie posesji zainteresowanie w oddawaniu tego typu odpadów jest symboliczne;

• odpadów elektrycznych i elektronicznych - poprzez wystawiane z określoną częstotliwością specjalistyczne kontenery (w trakcie wdrażania).

Kompleksowość rozwiązania znalazła również swoje odbicie w szeroko zakrojonej akcji informacyjno-edukacyjnej.

W konsekwencji wdrożenia selektywną zbiórką odpadów zostało objętych 90% gospodarstw na terenie gminy.

Nakłady poniesione na realizację projektu z budżetu gminy - pomijając wydatki inwestycyjne związane z rekultywacją wysypiska - zamykały się corocznie na poziomie 12 tys. zł.

Przedstawionej dobrej praktyki nie należy traktować jako gotowej recepty na sukces wdrażanego systemu gospodarki odpadami, a raczej jako wskazanie warunków bez spełnienia których ten sukces możliwy nie będzie. Przypomnieć w tym miejscu należy, że jest nimi: zdolność do wykorzystania lokalnych uwarunkowań, kompleksowość i konsekwencja w działaniu.

Warto jednocześnie zwrócić uwagę na zalety systemu opartego na jednej funkcjonującej firmie - nie tyle w sensie jego wymuszenia, co rozważenia zasadności przejęcia obowiązków odbioru odpadów od właścicieli nieruchomości przez gminę.