 |  |
 1.665.435
gości odwiedziło nas
od 1 kwietnia 2008 r. | Wsparcie udzielone przez Norwegię, Islandię
i Lichtenstein |
|
 | Opis sytuacji przed wdrożeniem |  | |
 |
| W Polsce ciągle wystepuje deficyt dobrych przykładów współpracy międzysamorządowej i międzysektorowej w zakresie wsparcia osób zagrożonych lub już dotkniętych problemem bezdomności. Owszem, rozpoczęły działalność dwa partnerstwa: Pomorskie Forum na Rzecz Wychodzenia z Bezdomności i stowarzyszenie na Śląsku, a także kilka organizacji pozarządowych, w tym znana w Polsce Fundacja Pomocy Wzajemnej „Barka”. Został również wydany podręcznik: „Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności”. Opisuje on rozwiązanie modelowe, które zakłada, że aby skutecznie pracować z osobami bezdomnymi, czyli faktycznie pomagać im się usamodzielnić i wyjść z bezdomności, potrzebna jest współpraca pomiędzy samorządami, organizacjami pozarządowymi i najróżniejszymi instytucjami działającymi w tym obszarze, czyli tam, gdzie mogą zgłaszać się osoby doświadczające bezdomności po jakąś formę wsparcia. I żeby móc skutecznie pomagać, trzeba działać wielopłaszczyznowo. Nie wystarczy, że będzie się tym zajmować organizacja, która prowadzi schroniska. Potrzebny jest jeszcze np. Wydział Budynków i Lokali Urzędu Miasta, który będzie chciał rozmawiać z tą organizacją o lokalach socjalnych czy o mieszkaniach wspieranych. Potrzebny jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, który może dać takiej osobie ubezpieczenie zdrowotne na 90 dni; potrzebna jest Straż Miejska, żeby współpracować ze streetworkerami w zakresie np. przewożenia osoby bezdomnej z ulicy do placówki. W skład takiego Partnerstwa w Strzelcach Opolskich wchodzą nawet urzędnicy z Urzędu Skarbowego i z ZUS-u. To jest bardzo pomocne, bo osoby bezdomne są często zadłużone. Ktoś, kto zajmuje się windykacją w Urzędzie Skarbowym, tłumaczy im, w jaki sposób mogą rozłożyć sobie takie zadłużenia na raty. Zatem pomysł stworzenia w Łodzi Partnerstwa, jak mówi dr Inga Kuźma, zrodził się z potrzeby skuteczniejszej, efektywnej, sensownej pomocy, zwłaszcza, że dotyczy dużej aglomeracji miejskiej i terenów przyległych, stanowiących odrębny obszar funkcjonalny. |
 |
| Opis ogólnego podejścia i szczegółowych zadań | | |
|
| <p>Łódzkie Partnerstwo Pomocy Osobom Wykluczonym i Bezdomnym zostało zawiązane z inicjatywy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łodzi zimą 2014 roku. Następnie, 4-go marca 2016 roku, organizacja zmieniła swoją nazwę na Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności. Partnerstwo zrzesza kilkanaście instytucji pozarządowych (Fundacja Futhark, Towarzystwo im. św. Brata Alberta — Koło Łódzkie, Caritas Archidiecezji Łódzkiej, Stowarzyszenie Inicjatywa Rozsądnych Polaków, Stowarzyszenie Promocji Zdrowia i Psychoterapii, IFMSA Polska, Stowarzyszenie "Bratnia Pomoc", Fundacja "W Człowieku Widzieć Brata") oraz publicznych (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Uniwersytet Łódzki, Straż Miejska, Komenda Miejska Policji w Łodzi), a także grono społeczników i sympatyków. Misją Partnerstwa jest budowanie - opartej na wiedzy - wrażliwości na zjawiska bezdomności i wykluczenia. Misję tę Partnerstwo stara się realizować poprzez działania: edukacyjne (prowadzenie warsztatów dla społeczności lokalnych, rad osiedli, grup aktywistów, studentów itp.), doradczo-konsultacyjne (w zakresie opracowania rekomendacji dla samorządu, stworzenia oferty wolontariatu pracowniczego dla firm, ofert sponsorskich dla organizacji pomocowych), akcyjne (związane z nagłaśnianiem i organizowaniem wydarzeń związanych z tematyką bezdomności i wykluczenia, w tym przeglądy filmów, "żywe biblioteki" itp.), pomocowe (m.in. przygotowanie i ekspozycja plakatu z listą placówek pomocowych). Partnerstwo jest strukturą otwartą, demokratyczną, zrzeszającą partnerów dobrowolnie, na bazie odrębnych porozumień, poszukująca efektywnej frmuły działania i zapraszającą do udziału w otwartych dla wszystkich spotkaniach. Chętnie angażuje się we współpracę z placówkami oświatowymi, przedsiębiorstwami, radami osiedli. Stara się służyć wiedzą i możliwościami wsparcia (niefinansowego, np. przez nawiązanie kontaktu) inicjatyw związanych ze zwalczaniem stereotypów i mechanizmów przemocowych wymierzonych w osoby doświadczające marginalizacji społecznej, w tym bezdomności.</p><p>Określono nastepujące, główne cele Partnerstwa:<br />— zmiana wizerunku osób doświadczających wykluczenia, a w szczególności bezdomności. <br />— rozbudzenie empatii społecznej i zbudowanie zaangażowania społecznego we wsparcie osób borykających się z problemami. <br />— prowadzenie działań obliczonych na włączenie społeczne osób wykluczonych.<br />— promocja wolontariatu, w tym również wolontariatu pracowniczego w firmach.<br />— nagłaśnianie potrzeb osób potrzebujących pomocy i instytucji udzielających im wsparcia.<br />— organizacja działań edukacyjnych, akcyjnych, pomocowych obliczonych na poprawę sytuacji osób marginalizowanych społecznie w Łodzi.<br />— promowanie wiedzy i rozwiązań eksperckich w zakresie wsparcia osób wykluczonych (np. w zakresie rozwoju mieszkalnictwa wspieranego).<br />— promocja sztuki i innych form aktywności osób wykluczonych i bezdomnych. </p><p>Łódzkie Partnerstwo Pomocy Osobom Wykluczonym i Bezdomnym działa dzięki zaangazowaniu swoich członków: Caritas Archidiecezji Łódzkiej, FUTHARK Fundacja na Rzecz popularyzacji Kultury i Biznesu Krajów Nordyckich, Fundacja "W Człowieku Widzieć Brata", Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Łodzi, Miejskie Centrum Terapii i Profilaktyki Zdrowotnej im. bł. Rafała Chylińskiego, olicja w Łodzi, Stowarzyszenie "Bratnia Pomoc", Stowarzyszenie Inicjatywa Rozsądnych Polaków — SIRP, Straż Miejska w Łodzi, Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta — Koło Łódzkie, Uniwersytet Łódzki. Partnerstwo jest inicjatorem ożywienia aktywności lokalnych samorządów aglomeracji łódzkiej, które jesli nawet nie zdecydowały sie jeszcze na uczestnictwo i wsparcie instytucjonalne na drodze formalnej, uczestniczą w różnych formach aktywności Partnerstwa, wspomagając jego działania. Choc z pozoru może się więc wydawać, że partnerstwo w strukturze grupy parasolowej nie bardzo ma rację bytu, to jednak wyróznia je i za taką formuła przemawia jego efektywność - konkretne działania zrealizowane na rzecz bezdomnych w Łodzi. Inne partnerstwa wprawdzie mają modelową strukturą instytucjonalną, jednak często nie dopracowały się rzeczywistych efektów swojej współpracy, poza, ewentualnie, biblioteczką "martwych" dokumentów na półkach swojego biura. </p> |
|
| Rezultaty wdrożenia narzędzia | | |
|
| <p>Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności, korzystając z aktywności, dyspozycyjności i pomysłowości partnerów, realizuje konkretne działa, które byłyby trudne do przeprowadzenia przez poszczególnych uczestników Partnerstwa samodzielnie. Do najważniejszych inicjatyw Partnerstwa należą:<br />*Skrzynka „Domni-Bezdomni” - Skrzynka w sezonie jesienno-zimowym funkcjonuje w pomieszczeniu - wiatrołapie zielonej hali na Zielonym Rynku, w godzinach 7.00-18.00 od poniedziałku do piątku oraz od 7.00 do 15.00 w sobotę. <br />Potrzebujący mogą napisać, czego najbardziej im brakuje, każdy będzie mógł to przeczytać i być może znajdzie się ktoś, kto pomoże. „Nie chcemy wyganiać bezdomności na peryferia i udawać, że jej w Łodzi nie ma” – mówią autorzy przedsięwzięcia „Domni-Bezdomni”. W skrzynce jest miejsce na 12 skrytek. Na jej wieczku przyklejona jest kartka, na której osoby bezdomne przedstawiają swoją historię i potrzeby. Listy „życzeń” są proste i obejmują podstawowe produkty, np. odzież, leki czy inne artykuły medyczne. Bezdomni mogą również w zamian za pomoc zaoferować coś od siebie, np. pomoc w ogrodzie. Maria Nowakowska, animatorka akcji „Społecznie zaangażowani”, mówi, że w zamyśle ma ona aktywizować obie strony. Pomagających ma namawiać do potraktowania bezdomnych jak zwykłych ludzi zasługujących na godne życie, a ich samych aktywizować. Projekt powstał jako część pracy dyplomowej Eugenii Wasylczenko, studentki ASP, jednak okazuje się, że jego społeczny zasięg może być szerszy. Nowakowska mówi: „Rozwieję wątpliwości. Nie, [projekt] nie skłaniał do postawy roszczeniowej. Potrzebujący prosili o dres, podpaski, bandaż lub czekoladę. To były drobne rzeczy, dla nich ważne nie tylko w aspekcie materialnym. Przede wszystkim te podarunki pokazały, że ktoś chce pomóc, że dla kogoś są ważni”. Warto przypomnieć, że w Warszawie kilka osób wyszło dzięki skrzynkom z bezdomności, zdobyły bowiem za ich sprawą zatrudnienie. Równolegle do „Skrzynki” zorganizowano na łódzkim Starym Rynku festiwal „Piękno jest Wszędomne”, mający uwrażliwić łodzian na problem bezdomności.</p><p>**Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności we współpracy z Uniwersytetem Łódzkim oraganizuje cykliczne konferencje, poswięcone problematyce bezdomności i jej społecznymi aspektami.<br />Jednym z proponowanych na 2017 rok tematów jest: "MIESZKANIE: PRAWEM, PRZYWILEJEM CZY TOWAREM?". W jej ramach rozwinięte będą zagadnienia interdyscyplinarne, kluczowe dla funkcjonowania i rozwoju pratnerstwa, tj.:<br />- mieszkalnictwo socjalne i komunalne – funkcjonowanie tego typu mieszkalnictwa, jego wydolność albo brak efektywności, braki/minusy a plusy, potrzeba tego typu mieszkalnictwa, jego transformacje, administrowanie, stosunki sąsiedzkie, stosunki przestrzenne, standardy mieszkaniowe,<br />- mieszkalnictwo wspierane, wspomagane, treningowe – przykłady udane i nieudane, projekty, wdrożenia, <br />- pilotażowe i innowacyjne rozwiązania zw. z budownictwem i mieszkalnictwem skierowanym do osób i grup wykluczonych mieszkaniowo/ekonomicznie/społecznie/kulturowo, <br />- programy wsparcia, terapii, integracji oparte o pomoc świadczoną w mieszkaniu, w tym programy pilotażowe i tradycyjne – dobre i złe praktyki,<br />- polityka lokalowa miast – budownictwo, projektowanie, warunki mieszkaniowe, standardy, procedury, <br />- prawo, przepisy i procedury administracyjne oraz lokalne praktyki ich wdrażania i stosowania, przestrzeganie oraz interpretacji – dobre i złe praktyki,<br />- ruchy lokatorskie, ochrona praw lokatorów, zagrożenia praw lokatorskich, walka o prawa lokatorskie,<br />- zadłużenia czynszowe, eksmisje,<br />- akcje społeczne, artystyczne i inne, które poruszają problem wykluczenia mieszkaniowego,<br />- życie w warunkach niemieszkalnych i trudnych. </p><p>Materiały archiwalne z konferencji dostępne są m.in. pod adresem: <a href="http://lodzkiepartnerstwopomocy.blogspot.com/2016_02_01_archive.html" target="_blank" title="Konferencje Partnerstwa">http://lodzkiepartnerstwopomocy.blogspot.com/2016_02_01_archive.html</a></p><p>***„Czysta Akcja” – czyli zbiórka artykułów higienicznych i bielizny "Czysta Akcja", którą zrealizowali wspólnie: Stowarzyszenie Społecznie Zaangażowani oraz Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności. Zebrane artykuły i środki medyczne zostały przekazane przez wolontariuszy „Czystej Akcji” osobom doświadczającym bezdomności i ubóstwa podczas kursowania "Autobusu" dla osób bezdomnych i potrzebujących w Łodzi, a także w następujących placówkach pomocowych:<br /> — Zgromadzenie Sióstr Misjonarek Miłości, ul. A. Struga 90 A w Łodzi,<br /> — Schronisko i Noclegownia MOPS, ul. Gałczyńskiego 7 w Łodzi,<br /> — Schronisko i Noclegownia dla Mężczyzn, ul. Szczytowa 11 w Łodzi,<br /> — Schronisko dla Mężczyzn, ul. Nowe Sady 17 w Łodzi,<br /> — Schronisko dla Kobiet i Dzieci Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta przy ul. Kwietniowej w Łodzi <br /> — osobom bezdomnym, żyjącym w łódzkiej przestrzeni publicznej.<br /> — podczas akcji "FOOD NOT BOMBS - Łódź" wydawania posiłków dla osób w potrzebie przy ul. Piotrkowskiej i Tuwima.</p><p>****"AUTOBUS DLA BEZDOMNYCH I POTRZEBUJĄCYCH" - Od grudnia do marca, z inicjatywy Partnerstwa, po ulicach Łodzi w godzinach od 22 do 3 jeździ autobus z pomocą dla bezdomnych. Osoby potrzebujące otrzymają ciepły posiłek i ubrania. Autobus zatrzymuje się w okolicach dworców kolejowych, autobusowych i w miejscach, gdzie najczęściej gromadzą się bezdomni. Inicjatywe wspiera z ramienia Partnerstwa Miejski Ośrodkek Pomocy Społecznej w Łodzi. W autobusie jeżdżą wolontariusze, którzy także są bezdomni. Dzięki temu potrafią lepiej dotrzeć do potrzebujących i znają ich potrzeby. Trasa autobusu wiedzie ze schroniska przy ulicy Nowe Sady, przez dworzec PKP Łódź Kaliska, Łódź Żabieniec i dalej na plac Barlickiego. W środku można się ogrzać. Można także skorzystać z podwiezienia do schroniska.</p><p>W opisie przedstawiono tylko niektóre spośród zrealizowanych przedsięwzięć. Pokdreslic należy, że największym sukcesem Partnerstwa, jest wspieranie w różnych konfiguracjach, ale z dorbym skutkiem, różnorodnych inicjatyw realizowanych przez uczestników Partnerstwa w ramach działalności statutowej każdego z nich. Uzyskanie tych efektów nie byłoby bowiem możliwe do uzyskania w pojedynkę. Dyfuzja świadomości konieczności współpracy będzie najlepszym z efektów promocji działań, realizowanych przezdynamiczne Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności.</p> |
|
| Zalecenia dla instytucji zainteresowanych replikacją | | |
|
| Doświadczenia, które zebrało najpierw Łódzkie Partnerstwo Pomocy Osobom Wykluczonym i Bezdomnym, a następnie Łódzkie Partnerstwo Pomocy w sytuacji Wykluczenia i Bezdomności, stanowią katalog działań, możliwych do podjęcia niemal natychmiast przez zainteresowanych strategicznym partnerstwem, ukierunkowanym na rozwiązywanie konkretnych problemów społecznych. Interesujący przykład, zwłaszcza na początku budowania partnerstwa, stanowi model grupy parasolowej, którego elastyczność funkcjonowania pomaga przekonać do siebie potencjalnych partnerów instytucjonalnych i wolontariuszy, zbudować przestrzeń dialogu i zaufania, a także sprawdzic się w konkretnych, nawet niewielkich inicjatywach. Łódzki projekt pokazuje następnie, że fundamentem dobrego, prorozwojowego partnerstwa niekoniecznie są pieniądze. Owszem, środki finansowe wydają się do realizacji zadań koniecznie potrzebne, jednak wielokrotnie już obserwowano przypadki "przejadania" znacznych funduszy na fasadowe tylko przedsięwzięcia. Tymczasem tworzenie i formowanie sieci współpracy, integracja partnerów wokół konkretnych inicjatyw, wyzwala energię w potencjalnym partnerstwie, która procentuje i dzięki wspólnemu zaangażowaniu pozwala, na bazie ugruntowanego już zaufania, pozyskać w przyszłości także środki finansowe, niezbędne do skutecznego realizowania założonych celów. |
|
|
 |
 |
| |  | | Wsparcie udzielone przez Norwegię, Islandię i Lichtenstein | |  | |  |  |  |  | Norweski Związek
Władz Lokalnych
i Regionalnych | |
|
|
